Begrijpend Lezen Groep 5 Werkbladen (Gratis)
Klik hier voor de Cito Oefenpakketten
Je kind krijgt op school Cito-toetsen (of IEP-toetsen). Weet jij welke toetsen jouw kind krijgt en wanneer? En hoe je jouw kind kunt helpen als hij moeite heeft met deze toetsen?
In dit artikel vind je een overzicht van alle toetsen die jouw kind dit schooljaar krijgt (met een toetskalender). Je vindt er ook niet te missen tips en oefenbladen.
Dit artikel is geschreven door de onderwijsexperts van Wijzer over de Basisschool.
Voor uitleg over de Cito-toetsen per groep klik op ‘Kies groep’ hieronder.
Wat je kunt verwachten in dit artikel:
In de video hieronder vind je de allerbeste tips van onze juf Chantal voor het maken van een toets. Je kunt deze video ook samen met je kind bekijken.
Kies dan voor de oefenpakketten waarmee je jouw kind kunt helpen om de lesstof onder de knie te krijgen en de Cito-toetsen goed en met zelfvertrouwen te maken.
Klik hier voor de Cito-toets oefenpakketten
Als mensen het over de Cito-toets hebben, bedoelen ze vaak de Cito-eindtoets in groep 8. Toch is dat niet altijd terecht. Meestal niet zelfs.
Cito staat voor Centraal Instituut voor Toets Ontwikkeling. Deze organisatie maakt dus toetsen, maar heeft ook een leerlingvolgsysteem ontwikkeld rondom die toetsen. Scholen krijgen daarmee een goed beeld van de voortgang van de leerlingen.
De meeste basisscholen werken met Cito. Kinderen van die scholen maken tijdens hun hele basisschoolcarrière nogal wat Cito-toetsen. De toetsing begint in groep 3 en loopt door tot en met de eindtoets van groep 8. De cito-scores worden meestal op het rapport weergegeven.
Basisscholen werken dus met veel meer dan één Cito-toets. Vanaf groep 3 worden tweemaal per jaar Cito-toetsen afgenomen.
Scholen bepalen overigens zelf welke toetsen ze afnemen. Dat is dus niet op iedere school hetzelfde.
Alle toetsen zijn onderdeel van het leerlingvolgsysteem. Samen geven ze een uitgebreid beeld van het niveau van je kind.
We geven je nu per toets een korte beschrijving. Verderop in dit artikel vind je de links naar alle Cito-toetsen die per groep worden afgenomen.
Vanaf groep 3 bestaan voor iedere groep twee toetsen Rekenen-Wiskunde: een M-toets (midden in het jaar) en een E-toets (eind van het jaar). In deze toetsen komen kale sommen voor, maar ook veel redactiesommen.
Op basis van de uitkomsten bepaalt de leerkracht voor welke onderdelen van rekenen in zijn groep wat extra’s nodig is.
De toets Rekenen Basisbewerkingen vertelt een leerkracht of hij extra aandacht moet geven aan de basisvaardigheden bij rekenen, zoals hoofdrekenen.
Ook deze toets wordt vanaf groep 3 jaarlijks tweemaal afgenomen.
Het screeningsinstrument Beginnende geletterdheid wordt in groep 2 en 3 afgenomen.
De screening voorspelt de leesvaardigheid van jonge kinderen. Op basis daarvan kan een leerkracht eventuele leesproblemen herkennen en hier al in een vroeg stadium passende aandacht aan geven.
DMT staat voor Drie-Minuten-Toets. In drie minuten moet een leerling zo veel mogelijk losse woorden foutloos voorlezen. De DMT is een voorbeeld van een tempotoets.
Bij de AVI-toets gaat het om het lezen van teksten in plaats van losse woorden. Aan de hand van deze toets krijgen kinderen een zogenaamd AVI-niveau (leesniveau).
Per schooljaar zijn er twee AVI-niveaus (M en E). Zo staat bijvoorbeeld AVI E6 voor het gemiddelde leesniveau aan het einde van groep 6.
Het kan dus zo zijn dat je kind aan het eind van groep 6 al een AVI M7 niveau heeft. Leesboeken voor kinderen hebben ook een AVI-niveau, waardoor je boeken op het leesniveau van kind kunt uitzoeken.
De DMT- en AVI-toetsen kunnen vanaf groep 3 jaarlijks tweemaal worden afgenomen, waardoor duidelijk wordt hoe een kind deze vaardigheden ontwikkelt.
Net als de DMT- en AVI-toets meet de toets Technisch lezen vanaf groep 3 de ontwikkeling van het technisch lezen. Dat gebeurt bij deze toets echter op een andere manier.
Bij de toetsen van groep 4 tot en met groep 8 leest je kind een kort stukje tekst binnen een bepaalde tijd. In de tekst moeten kinderen kiezen uit bepaalde woorden. In groep 3 wordt dit met plaatjes gedaan.
In de Cito Begrijpend Lezen komen de volgende zaken aan bod. Wat staat er eigenlijk? Voor wie heeft de schrijver de tekst geschreven? Waarom heeft hij hem geschreven? Dit zijn vragen die horen bij het domein Begrijpend lezen.
Kinderen hebben deze vaardigheid de rest van hun leven nodig. Daarom is het van belang de voortgang vanaf groep 3 jaarlijks tweemaal te toetsen.
In de Cito-toetsen Begrijpend lezen komen verschillende soorten opgaven voor. Bijvoorbeeld vragen over teksten en invulopgaven. Alles wordt met meerkeuzeopgaven getoetst.
Klik hier voor meer informatie: Cito Begrijpend Lezen opgaven
Download hieronder de gratis oefenteksten begrijpend lezen voor de groep van jouw kind.
Spelling is, net als begrijpend lezen, een belangrijke vaardigheid voor het leven. Daarom toetsen de meeste basisscholen het spellingsniveau vanaf groep 3.
Met de Cito-toetsen spelling worden de verschillende spellingcategorieën getoetst. Dit zijn soorten woorden met dezelfde spellingregel. Een voorbeeld van een spellingcategorie is: ‘woorden die uit twee losse woorden bestaan’.
Om het niveau te toetsen, nemen leerkrachten dictees af. De leerkracht leest een woord of zin op en de kinderen schrijven het op in een opgaveboekje van Cito.
De werkwoordspelling komt alleen voor in de Cito-toetsen spelling van groep 7 en groep 8.
Luistervaardigheid wordt lang niet op alle basisscholen apart geoefend. Toch kan een leerkracht veel informatie halen uit de uitslagen van de toets Begrijpend luisteren.
Van groep 6 tot en met 8 kan een basisschool het niveau van de taalverzorging toetsen. Taalverzorging draait om correcte spelling, maar ook om de juiste toepassing van grammatica en interpunctie (leestekens).
Woordenschat draait helemaal om het leren van nieuwe woorden en hun betekenissen. In groep 3 en 4 bestaan de Cito-toetsen woordenschat uit twee delen van elk 25 opgaven. In groep 5 tot en met 8 bestaat de toets uit totaal 70 opgaven, verdeeld over twee taken.
Vanaf groep 5 toetst Cito de studievaardigheden. Daarbij wordt duidelijk in hoeverre kinderen over vaardigheden beschikken die ze nodig hebben om te studeren. Denk daarbij aan samenvatten, schema’s lezen en informatie zoeken.
Cito levert niet alleen maar toetsen om het leerniveau van kinderen te toetsen. Viseon meet het sociaal-emotioneel welbevinden en kijkt daarbij naar motivatie, pestgedrag en veiligheid. Viseon is beschikbaar van groep 3 tot en met 8.
Sinds kort bestaan er ook Cito-toetsen Engels. Deze toetsen meten het niveau van woordenschat en leesvaardigheid bij kinderen in groep 7 en 8.
In groep 6, 7 of 8 gebruiken veel basisscholen de Entreetoets van Cito. Dit is een heel pakket waarbij alle vaardigheden worden getoetst. De Entreetoets wordt meestal in groep 7 gebruikt.
Met de uitkomsten geeft de leerkracht kinderen een pre-advies én kunnen ze bepalen waar de kinderen nog aan moeten werken. Bovendien is de Entreetoets een goede oefening voor de Eindtoets in groep 8.
De Eindtoets, of doorstroomtoets die bekend staat als de Citotoets, wordt afgenomen in groep 8. Net als de Entreetoets bevat de Eindtoets een heel pakket vragen waarin alle vaardigheden terugkomen.
Tot 2014 leverde Cito de eindtoets die het meest gebruikt werd op basisscholen. Sinds die tijd heeft het College voor Toetsen en Examens (CvTE) deze taak op zich genomen. Het CvTE is verbonden aan de overheid en werkt samen met Cito.
Mede op basis van deze toets krijgen kinderen een niveau-advies voor het voortgezet onderwijs.
Heel veel scholen kiezen voor de eindtoets van het CvTE. Er bestaan echter nog meer eindtoetsen, zoals de IEP toets en de Route 8 Eindtoets. Daar komen we later in dit artikel op terug.
Wil je meer weten over de Cito-toetsen per groep? Bekijk dan de onderstaande links eens.
Op de basisschool krijgen kinderen toetsen uit de boeken waar ze mee werken. Dit zijn de methodegebonden toetsen. Meestal wordt na elk hoofdstuk of onderdeel de lesstof getoetst. De lesstof zit dan nog vers in het geheugen van de leerlingen.
Het gemiddelde resultaat van de toetsen uit de methode in een bepaalde periode geeft de leerkracht weer met een beoordeling op het rapport.
Naast de toetsen uit de schoolboeken maken leerlingen op de meeste scholen toetsen uit een leerlingvolgsysteem. Deze toetsen zijn anders opgebouwd dan de toetsen uit de methode.
Per lesonderdeel geven de toetsuitslagen aan:
Een leerlingvolgsysteem is dus een meetinstrument voor de lange termijn. Je kunt er de ontwikkeling van een kind mee volgen. Door middel van het leerlingvolgsysteem wordt ook de DLE-score van een kind duidelijk. DLE staat voor Didactische Leeftijds Equivalent.
De toetsen uit het leerlingvolgsysteem worden LVS-toetsen genoemd. In het geval van het Cito-LVS staan ze ook bekend als ‘de Cito-toetsen’. De LVS-toetsen vormen een stukje van de puzzel waarmee de leerkracht kan zien hoe het met de leerling gaat op school.
In het geval van het Cito-LVS staan ze ook bekend als ‘de Cito-toetsen’. De LVS-toetsen vormen een stukje van de puzzel waarmee de leerkracht kan zien hoe het met de leerling gaat op school.
Cito introduceerde in 2022 een nieuw leerlingvolgsysteem dat scholen nu gebruiken. Dit nieuwe LVS heet Leerling in Beeld. Zoals de naam al doet vermoeden staat jouw kind: de leerling hier centraal. Er wordt aandacht besteedt aan het cognitieve en sociaal-emotionele aspect en er wordt gekeken naar de groei. Het is een effectievere manier van beoordelen voor de leraar waardoor hij meer aandacht kan besteden aan jouw kind en beter inzicht heeft in de groei van elke individuele leerling.
De leraar kan in één oogopslag zien of de groei van je kind in lijn is met de verwachtingen of hier voor- of achterloopt. De groei wordt niet vergeleken met een landelijk gemiddelde maar met leerlingen van vergelijkbaar niveau.
Goed om te weten: dit Leerling in Beeld programma van Cito is ontwikkeld met andere scholen. Jouw kind gaat met dit nieuwe systeem in goede handen goed voorbereid naar groep 8 én uiteindelijk de middelbare school.
Wat kun je nu verwachten van de nieuwe Cito-toetsen? We lichten de soorten toetsen en de veranderingen even kort toe.
Zoals we eerder schreven, nemen de meeste basisscholen het gros van de Cito-toetsen tweemaal per leerjaar af. Dat geldt uiteraard niet voor de Entreetoets en de Eindtoets.
Hieronder zie je een toetskalender. De kalender geeft een grof beeld van de momenten waarop de toetsen worden afgenomen. De school bepaalt de exacte data.
De aangegeven maanden in de kalender zijn een advies van Cito. Vraag dus op de school van jouw kind na wanneer de Cito-toetsen precies worden afgenomen.
Download de toetskalender als PDF-bestand
Is het verstandig om voor de Cito-toetsen te oefenen? Hier zijn de meningen over verdeeld.
Aan de ene kant kan het oefenen een verkeerd beeld geven van het niveau van je kind. Dit kan ertoe leiden dat je kind straks een te hoog schooladvies krijgt.
Aan de andere kant is de lesstof bij afname van de Cito-toets soms wat weggezakt. Dan is het juist goed om die weer even door te nemen.
Van ouders horen we vaak dat juist het doornemen en oefenen van de lesstof enorm helpt om het algehele niveau en het zelfvertrouwen te verbeteren.
Tips:
Gebruik hiervoor de gratis oefenbladen rekenen, begrijpend lezen en spelling.
Het komt nogal eens voor dat een kind gestrest raakt als de Cito-toets nadert. Als dat bij jouw kind het geval is, heb je misschien iets aan de volgende tips:
Sommige kinderen scoren op de Cito-toetsen minder goed dan op de methodegebonden toetsen. Tegenvallende Cito-scores leiden soms tot teleurstelling.
In dit artikel over het verschil tussen Cito-toetsen en methodegebonden toetsen leggen we je uit hoe het komt dat er een verschil kan bestaan.
Zoals we al eerder vermeldden, bestaan er naast Cito-toetsen nog een heleboel andere toetsen voor het basisonderwijs. Voorbeelden daarvan zijn de Iep-toets, het Drempelonderzoek, de Drempeltest en de NIO.
Een school bepaalt zelf welke toetsen en welk leerlingvolgsysteem hij gebruikt.
Wil je meer weten over die verschillende toetsen? Bekijk dan deze links:
Ook interessant:
Bronnen:
cito.nl
rijksoverheid.nl
