Route 8 Eindtoets: informatie, tips en oefenen

Zit jouw kind in in groep 8 en wordt op school als eindtoets de Route 8 Eindtoets aangeboden? Dan duurt het niet lang meer of dan wordt de overstap naar het vervolgonderwijs gemaakt.

In groep 7 en groep 8 wordt er volop gewerkt aan het voorbereiden op deze stap. Veel kinderen zijn aan het eind van groep 8 ook echt klaar om de basisschool te verlaten. De basis is gelegd en er begint een nieuwe uitdaging.

Maar vóór je kind de basisschool verlaat, moet er eerst een eindtoets (vanaf schooljaar 2023/2024 ook wel de doorstroomtoets genoemd) worden gemaakt. Sinds 2015 is namelijk elke basisschool verplicht, om een eindtoets af te nemen. Waarschijnlijk is de Cito Eindtoets jou als ouder wel bekend. Maar tegenwoordig zijn er ook alternatieven op de markt gebracht, die goedgekeurd zijn door het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Wellicht dat de school van jouw kind voor een andere toets dan de Cito heeft gekozen. Eén van deze toetsen is de Route 8 Eindtoets. In dit artikel leg ik je alles uit over deze toets.

Wat is de Route 8 Toets?

De Route 8 toets is dus een eindtoets voor de basisschool, die afgenomen wordt in groep 8. De toets meet in ieder geval de basisvaardigheden taal en rekenen. De toets wordt digitaal afgenomen en is een adaptieve toets. Dat wil zeggen dat de toets zich automatisch aanpast aan het niveau van jouw kind. Zo kan de toets nooit te moeilijk of te makkelijk zijn.

Hoe werkt de Route 8 Toets?

Bij de Route 8 toets werkt elk kind op zijn eigen niveau. Zowel op taal als op rekenen meet de Route 8 het niveau dat bij jouw kind past. Hoe werkt dat in de praktijk? De toets wordt digitaal afgenomen. Hierdoor registreert de toets direct de goede en de foute antwoorden. Zodra je kind een onderdeel lastig vindt, past de toets zich automatisch aan en krijgt je kind vragen die passen bij het niveau. Zo krijgt je kind nooit teveel moeilijke of juist teveel makkelijke vragen.

Je kind maakt dus een unieke toets. Het niveau wordt dusdanig aangepast dat je kind vragen maakt waarbij het nog net wordt uitgedaagd zonder dat het gaat frustreren. Je begrijpt wel dat je kind hierdoor de toets als prettig ervaart wat weer goed is voor het zelfvertrouwen van je kind.

De Route 8 Toets en het schooladvies

De Route 8 toets is net als de andere eindtoetsen op de basisschool een toets die de ontwikkeling van je kind in kaart brengt. Vóór 1 maart moet de leerkracht een advies uitbrengen voor het vervolgonderwijs. Dat doet de leerkracht op basis van het leerlingvolgsysteem dat in de afgelopen jaren is afgenomen. Ook observeert de leerkracht je kind tijdens het werken en in sociale situaties. Deze gegevens bij elkaar, zorgen ervoor, dat de leerkracht van je kind een goed onderbouwd schooladvies kan geven.

De Route 8 toets wordt ná 1 maart afgenomen en is dus een tweede objectief gegeven voor de leerkracht voor het schooladvies. Misschien vraag je je nu af, wat het afnemen van een eindtoets dan voor zin heeft, als het definitieve advies al is gegeven voordat de toets is afgenomen?

Een leerkracht mag zijn advies bijstellen als de uitslag van de eindtoets hoger uitvalt dan het advies. Een leerkracht moet namelijk in dat geval het advies heroverwegen. Stel dat je kind een VMBO TL advies heeft maar op de Route 8 toets scoort hij een overtuigend HAVO niveau, dan kan het advies worden aangepast. De leerkracht van je kind is niet verplicht om het advies aan te passen. In dit geval is het belangrijk om met de leerkracht in gesprek te gaan, om samen het best passend advies te bespreken.

Andersom geldt, dat wanneer je kind de Route 8 toets niet zo goed heeft gemaakt en beduidend lager scoort dan het schooladvies van de leerkracht, het advies niet meer mag worden bijgesteld. Dat is een hele geruststelling voor je kind en voor jezelf. Je weet nu, dat wat er ook gebeurt, het advies dat al gegeven is kan niet meer naar beneden toe worden bijgesteld. Zeker voor kinderen met faalangst, en dus moeite hebben met het maken van toetsen, is dit een prettig idee. Het voortgezet onderwijs kijkt ook alleen maar naar het advies van de leerkracht en zullen niet zelf de eindtoets gaan beoordelen om kinderen alsnog op een ander niveau toe te laten.

Wanneer wordt de Route 8 Toets afgenomen?

Officieel gezien moet iedere basisschool tussen 15 april en 15 mei een eindtoets afnemen. Omdat de Route 8 toets een adaptieve toets is die digitaal wordt gemaakt, kan het zijn dat jouw kind de toets op een ander moment maakt dan bijvoorbeeld zijn klasgenootjes. De school bepaalt zelf op welke dag of dagen de toets wordt afgenomen. Stel dat je kind ziek is, dan kan de toets later in de periode worden afgenomen.
De digitale toets wordt dus via internet afgenomen en duurt maar twee à drie klokuren. Dit in tegenstelling tot bijvoorbeeld de Citotoets die een paar ochtenden duurt.

Route 8 Toets vs Citotoets

Dat er verschillen zijn tussen de Route 8 toets en de Citotoets, blijkt dus al uit de afnameduur. De Route 8 toets is een veel kortere toets die in 2 à 3 uurtjes klaar is. De CitoToets neemt de toets in 3 dagdelen af. Bij Cito maken alle kinderen op hetzelfde moment de toets. Bij Route 8 kan dat verschillen. De leerkracht bepaalt zelf wanneer welk kind de toets gaat maken. Hiervoor mag de leerkracht de hele periode die er voor staat gebruiken.

Een ander verschil is, dat de Route 8 toets een adaptieve toets is. Terwijl je kind de toets maakt, past het niveau zich automatisch aan zodat je kind op precies het juiste niveau de toets maakt. De Citotoets heeft deze mogelijkheid niet. Alle kinderen maken dezelfde Cito basistoets. Dit kan zowel op papier als digitaal. Alleen de kinderen, waarvan wordt verwacht dat ze uitstromen op Basis/Kader beroepsgerichte leerweg, kunnen een niveautoets maken. Deze toets is eenvoudiger dan de basistoets en wordt digitaal afgenomen.

Cito zou in 2019 met een digitale adaptieve eindtoets op de markt komen maar dit is niet doorgegaan. Dat komt doordat een voldoende stabiele digitale afname van de ACET (Adaptieve Centrale Eind Toets) in 2019 door DUO niet gegarandeerd kon worden.

Een onderdeel van de Route 8 toets, is het deel ‘Functioneren’. Dit kan optioneel worden afgenomen. Hierin krijgt je kind stellingen te zien over; werkhouding, eigenwaarde, concentratie, sociabiliteit. Vervolgens geeft je kind aan in hoeverre de stelling op hem van toepassing is.

De resultaten hiervan kunnen worden gebruikt ter informatie voor de vervolgschool. Hiermee kan bijvoorbeeld de ondersteuningsbehoefte van je kind beter in kaart worden gebracht. Dit deel is overigens niet van invloed op de uitslag van de toets en wordt dus ook niet door Route 8 meegenomen in het berekenen van het advies. Cito heeft deze optie niet.

Route 8 Toets vs de IEP Toets

Een belangrijk verschil met de Iep Eindtoets, is dat de Route 8 toets digitaal wordt afgenomen en de IEP toets niet. De IEP toets is alleen op papier verkrijgbaar. De IEP toets biedt zowel meerkeuzevragen als open vragen terwijl de Route 8 toets alleen meerkeuzevragen heeft. Ook hier is, net als bij de Cito, het verschil dat de Route 8 adaptief toetst wat de IEP toets niet doet. De IEP toets begint wel makkelijk en wordt daarna steeds moeilijker. Ook bij de IEP toets, maken alle kinderen de toets tegelijkertijd en wordt de toets verspreid over 2 ochtenden van maximaal 2 uren.

Route 8 Toets en dyslexie

Stel dat je kind een dyslexieverklaring heeft, dan kan er gebruik worden gemaakt van ReadSpeaker. Hiermee wordt de tekst op vraagniveau voorgelezen. De leerkracht kan deze optie zelf activeren voor je kind. Vraag vooraf bij de leerkracht of je kind hier gebruik van gaat maken. Sommige kinderen vinden het namelijk niet fijn en lezen liever op hun eigen tempo zelf de teksten. Daarnaast is er ook nog de mogelijkheid om het lettertype te vergroten.

Route 8 en de uitslag van de toets

De periode rond de uitslag is toch altijd een beetje spannend. Heeft jouw kind laten zien op de toets wat jullie er samen van verwachten? Het is in ieder geval al een geruststelling dat de uitslag van de toets geen negatieve invloed meer kan hebben op het schooladvies. Mocht de toets hoger uitvallen dan verwacht, dan moet de leerkracht het schooladvies heroverwegen. Zoals al uitgelegd, is de leerkracht niet verplicht het schooladvies bij te stellen.

Na een week of 3 is de uitslag bekend. Je ontvangt de rapportage van de uitslag via school. In deze rapportage staan de resultaten van de verschillende onderdelen, het schoolniveau dat past bij de uitkomst van de toets en de behaalde referentieniveaus. Dit zijn niveaus die wettelijk zijn vastgelegd en geven aan wat je kind kan op het gebied van taal en rekenen.

Op de website van route 8 vind je een kort filmpje met daarin de uitleg over de rapportage.

Ervaringen met Route 8

Als ouder blijft het moeilijk om door de bomen het bos te zien met al die verschillende toetsen. Je mag ervan uitgaan dat de school van je kind een weloverwogen keuze maakt welke eindtoets er wordt afgenomen. Tot nu toe zijn er in de jaren dat de Route 8 wordt afgenomen, positieve ervaringen. Ik zet er een paar op een rijtje:

• De vrije keuze van het kind welk onderdeel hij eerst gaat doen en welke later
• De mogelijkheid om pauzes in te lassen tussen de taken op het moment dat je kind het nodig heeft
• Doordat de toets adaptief is, wordt je kind niet onder- maar ook niet overvraagd
• De toets wordt op 1 dag afgenomen
• Er kan ook gekozen worden voor een persoonlijkheidsprofiel middels het onderdeel ‘Functioneren’
• Veel kinderen vinden het fijn om de toets op de computer te maken

Oefenen met de Route 8 Toets

Voor eigenlijk elke toets geldt, dat oefenen voor een toets alleen zin heeft als je kind last heeft van de druk die door de afname van een toets kan ontstaan. Dit heeft vooral te maken met eigen verwachtingen van je kind of de verwachtingen die leerkrachten, vaak onbewust, opleggen. Je kunt je kind voorbereiden op de toets door bijvoorbeeld de leerlingenpagina op de website van Route 8 te bezoeken. Samen met je kind kun je het instructiefilmpje bekijken van Bella en Bink. Hierin wordt uitgelegd wat ze allemaal te wachten staat.

Ook op school wordt er vaak samen met de leerkracht een periode gewerkt aan de voorbereiding van de toets. Je kind wordt zo vertrouwd gemaakt en kan zonder allerlei onzekerheden de toets maken.

Mocht je kind erg veel last hebben van faalangst tijdens het maken van een toets, dan is het verstandig om samen met de leerkracht te kijken naar een oplossing. De leerkracht kan in de klas extra aandacht besteden aan deze onzekerheden door in gesprek te gaan met je kind. Vaak weet je kind zelf ook heel goed wat het nodig heeft om de toets goed te kunnen maken. Bijvoorbeeld op een rustig plekje of met een pauzemoment tussendoor.

Ook kun je je kind meer zelfvertrouwen geven door tijdelijk hulp in te zetten van een kindercoach. Zij kan je kind helpen om positieve gedachtes te hebben tijdens het maken van een toets. Dit kan zorgen voor meer zelfvertrouwen. Niet alleen voor de eindtoets kan dat belangrijk zijn, maar ook zeker voor de toetsen die er op het voortgezet onderwijs gaan komen.

Tenslotte is het belangrijk dat je als ouder vertrouwen uitspreekt naar je kind. Laat je kind weten dat jij weet dat hij zijn best doet en dat dat goed genoeg is. Praat ook over de invloed die de toets heeft op het schooladvies, zodat je kind weet dat het niet erg is als hij de toets minder goed maakt dan verwacht. Een beetje gezonde spanning mag er zijn maar maak het niet groter dan het is. Je helpt je kind door zelf rustig te blijven en erop te vertrouwen dat het wel goed komt.

Wil je meer tips voor het maken van een toets? Lees dan het artikel Help, hoe maak je een toets?

Marja Wouda, BEd Master SEN

Marja (MSEN) is Remedial Teacher, Intern Begeleider, Kindercoach en behaalde een Bachelor of Education (PABO) en een Master SEN.

Over Marja