Voor kinderen (en hun ouders) uit groep 8 van de (gewone) basisschool zijn de eerste maanden van het jaar best wel spannend. Eerst is er een tijd van afwachten: wat wordt het definitieve advies voor het vervolgonderwijs? En vervolgens het uitzoeken van een school.

Hoe komt zo’n schooladvies nu tot stand? Wat speelt allemaal mee, en hoe kom je zelf als ouder en kind tot de keuze voor een school?

Voorlopig schooladvies groep 7

De meeste scholen geven in groep 7 al een voorlopig advies, zodat ouders zich vast kunnen gaan oriënteren op scholen die in aanmerking komen. Ouders van groep 7-leerlingen gaan dan vaak ook al op de open dagen van de scholen kijken. Deze worden meestal rond februari gehouden. Het voorlopig schooladvies is gebaseerd op de Cito-score van je kind in groep 7.

Dit advies in groep 7 is vaak gebaseerd op de gemaakte Entreetoets in combinatie met de andere toetsen uit het (Cito) leerlingvolgsysteem, met name de resultaten vanaf groep 6. De scores voor begrijpend lezen en rekenen tellen het zwaarst mee voor het schooladvies. Dit omdat begrijpend lezen bij de meeste vakken in het voortgezet onderwijs belangrijk is en omdat rekenen de basis is van wiskunde, maar ook belangrijk is bij de andere bètavakken.

Cito-scores en schooladvies

Sinds schooljaar 2014-2015 zijn de basisscholen verplicht om te werken met een leerlingvolgsysteem (lvs). In dit lvs worden in ieder geval de vordering op het gebied van taal en rekenen bijgehouden. Er bestaan verschillende leerlingvolgsystemen. Scholen mogen zelf bepalen met welke toetsen en met welk lvs ze werken. De meeste scholen werken met de Cito-toetsen en het lvs van Cito.

De gegevens uit het lvs worden gebruikt voor het rapport. Meestal staat daarin een gemiddeld cijfer dat je kind gehaald heeft op de methodetoetsen, en staan de uitslagen van de lvs-toetsen apart vermeld. Of ze zijn af te lezen in bijgevoegde grafieken. Deze grafieken geven in één oogopslag een duidelijk beeld van de resultaten en vooruitgang van je kind op de lvs-toetsen.

De lvs-gegevens worden ook gebruikt voor het onderwijskundig schoolrapport (okr). Dit okr wordt geschreven op het moment dat je kind naar een andere basisschool gaat, of naar het voortgezet onderwijs. In het rapport staan niet alleen de behaalde resultaten. Er is ook ruimte voor gegevens over de ontwikkeling, het gedrag, het schoolverzuim en eventuele extra ondersteuningsbehoeften van je kind.

Gaat een kind van de basisschool naar het speciaal basisonderwijs, dan krijgt hij ook een okr mee. Deze kinderen kunnen doorstromen naar het vmbo (en soms naar de havo/vwo), naar het praktijkonderwijs of naar het voortgezet speciaal onderwijs. Niet alle kinderen in het speciaal onderwijs maken een doorstroomtoets. Vaak wordt er wel een Drempeltest of een NIO-toets afgenomen.

Download de Oefenbladen Doorstroomtoets groep 8 (gratis)

Doorstroomtoets oefenbladen groep 8 (gratis)

Download

Bekijk ook:

• Cito-doorstroomtoets groep 8
• Dit zegt de gemiddelde Cito-score over jouw kind
• Iep doorstroomtoets
• NIO-toets oefenen? Zo help jij je kind
• Route 8 doorstroomtoets
• Cito-toetsen groep 8

Schooladvies en de Cito-toets

In het verleden werd het advies voor het vervolgonderwijs voor een deel gebaseerd op het resultaat van de Cito-doorstroomtoets. Deze werd toentertijd in februari afgenomen. Sinds het schooljaar 2014-2015 wordt de doorstroomtoets tussen half april en half mei afgenomen. Dit heeft 2 redenen:

• De onderwijstijd in groep 8 wordt zo goed mogelijk benut. In het verleden werd na het maken van de doorstroomtoets het onderwijs vaak op een lager pitje gezet.
• De vervolgopleidingen krijgen nu de meest recente gegevens over het niveau van de nieuwe leerlingen.

De score op de doorstroomtoets is minder bepalend, aangezien het schooladvies al eerder gegeven moet worden. Het advies wordt daardoor nu meer gebaseerd op de resultaten in het hele lvs, met name vanaf groep 6. Bovendien weegt de visie van de leerkracht nu zwaarder.

Je kind ontvangt voor 1 maart van dit schooljaar het definitieve schooladvies van de leerkracht. Als het advies uit de doorstroomtoets hoger is dan het schooladvies van de leerkracht, dan moet de school het advies opnieuw bekijken en eventueel naar boven bijstellen. Als je het niet eens wordt met de school en hier wat hulp en advies bij kunt gebruiken, dan kun je contact opnemen met Ouders en onderwijs.

Er is sprake geweest de doorstroomtoets weer te vervroegen naar de eerste helft van maart. Kijk voor de laatste updates op de website van het Ministerie van Onderwijs.

Alle leerlingen maken dezelfde doorstroomtoets. Dat is een periode anders geweest: leerkrachten konden ervoor kiezen om bepaalde leerlingen een toets te laten maken op een lager niveau (de zogenaamde N-toets). Maar sinds afgelopen jaar is het verplicht om alle leerlingen dezelfde doorstroomtoets te laten maken.

Wel kan er nu gekozen worden voor de (adaptieve) digitale doorstroomtoets. Deze toets past de vragen aan aan het niveau dat je kind gedurende de toets laat zien. Heeft het een aantal vragen fout gemaakt, dan krijgt het makkelijkere vragen. Dat voorkomt frustratie en faalangst. Laat je kind zien dat de vragen te makkelijk zijn, dan worden de vragen moeilijker.

De school bepaalt welke doorstroomtoets gemaakt wordt. Vaak is het een combinatie: het grootste deel van de klas maakt de papieren toets, maar kinderen waarvan wordt verwacht dat de toets te moeilijk of juist te makkelijk is, maken hem digitaal. Hetzelfde geldt vaak voor kinderen met dyslexie.

Veel kinderen geven overigens de voorkeur aan een toets op papier.

Welke doorstroomtoetsen zijn er voor groep 8?

De laatste jaren zijn er steeds meer (doorstroom)toetsontwikkelaars bijgekomen. Voordat de toetsen gebruikt mogen worden, moet eerst worden beoordeeld of ze voldoende betrouwbaar zijn. Vervolgens wordt deze beoordeling om de 4 jaar herhaald.

Dit zijn de toetsen die op dit moment goedgekeurd en in gebruik zijn:

IEP-doorstroomtoets

De opgaven van de Iep-doorstroomtoets lopen op in moeilijkheidsgraad. Het is de enige toets die ook open vragen stelt (naast meerkeuzevragen).

Route 8

Dit is een adaptieve toets. Juist beantwoorde vragen leiden tot moeilijkere vragen en andersom. Bij beter presterende leerlingen worden de makkelijke vragen overgeslagen.

Dia-doorstroomtoets

Dit is ook een adaptieve, digitale doorstroomtoets. De toets wordt in 3,5 uur gemaakt. Bij het rekengedeelte worden veel afbeeldingen gebruikt, om het gebruik van taal zoveel mogelijk te vermijden.

Alle bovenstaande doorstroomtoetsen meten wat je kind heeft geleerd in de afgelopen 8 jaar. Soms neemt de school bij een aantal kinderen ook nog een NIO-toets of een drempeltoets af om tot een beter advies te komen. Deze toetsen zijn intelligentietoetsen. Ze toetsen wat je kind ‘in huis heeft’.

Waar letten leerkrachten op?

Leerkrachten in groep 8 kijken voor hun schooladvies niet alleen naar de resultaten in het lvs. De meeste leerkrachten kijken gedurende het hele jaar naar andere belangrijke factoren.

• Zelfstandig werken: is je kind in staat om zichzelf aan het werk te zetten en te houden? Lost het zelf kleine problemen op? Kan je kind een planning maken en zich eraan houden? Maakt het werkstukken en spreekbeurten zelf of heeft het jouw hulp nodig?
• Leermotivatie: vindt je kind leren leuk? Is het op school en thuis leergierig? Stelt het vragen tijdens de les of zoekt het zelf meer informatie op?
• Huiswerkattitude: denkt jouw kind zelf aan het huiswerk? Gaat het uit zichzelf aan de slag of moet je er bovenop zitten? De leerkracht kijkt of het huiswerk op tijd wordt ingeleverd en of er voldoende tijd aan besteed is.
• Zelfvertrouwen: is je kind faalangstig en vraagt het voortdurend om bevestiging?
• Concentratie: is je kind in staat om zich langere tijd te concentreren of is het snel afgeleid?

Al deze factoren hangen natuurlijk met elkaar samen. Als de leerstof jouw kind niet zo boeit, zal het ook niet zo gemotiveerd zijn en zal het er zich ook niet zo lang op concentreren. Een faalangstig kind zal ook niet zo makkelijk zelfstandig kunnen werken, omdat het regelmatig bevestiging nodig heeft.

Maar het zijn wel allemaal factoren die van belang zijn bij het kiezen van het niveau van het vervolgonderwijs en het soort school.

Niveaus voortgezet onderwijs

Ongeveer de helft van de leerlingen gaat naar een havo of vwo. De andere helft gaat naar het vmbo.

Er zijn verschillende niveaus op het vmbo:

• Basisberoepsgerichte leerweg (bl) – 75% praktijk, 25% theorie
• Kaderberoepsgerichte leerweg (kl) – 50% praktijk, 50% theorie
• Gemengde leerweg (gl) – 25% praktijk, 75% theorie
• Theoretische leerweg (tl); soms mavo genoemd – 100% theorie (eventueel 1 beroepsgericht vak)

Op de havo en het vwo wordt een behoorlijke mate van zelfstandigheid verwacht. Zelf de stof doornemen en voorbereiden, zelf aangeven als je iets niet snapt en/of zelf hulpbronnen zoeken.

Heb je een kind dat slim genoeg is, maar het liefst thuis gelijk naar buiten rent om te gaan voetballen? Zoek dan naar een school die intensieve huiswerkbegeleiding biedt in de vorm van huiswerkklassen. Je kind gaat dan pas naar huis als het huiswerk af is. Op die manier vermijd je thuis conflicten. Of kies, in overleg met de leerkracht, voor een lager niveau. Je kind kan dan altijd nog doorgroeien naar een hoger niveau.

Op het vmbo wordt, afhankelijk van het niveau, wat minder zelfstandigheid en zelfredzaamheid verwacht. Er is vaak ook wat minder huiswerk en meer huiswerkbegeleiding. Er zijn ook vmbo’s die leerwegondersteunend onderwijs (lwoo) bieden voor kinderen die extra ondersteuning nodig hebben. De basisschool geeft in het schooladvies aan of jouw kind daarvoor in aanmerking komt.

Welk schooladvies past bij mijn kind?

Veel ouders zien hun kind het liefst naar havo of vwo gaan, of als dat niet lukt dan toch tenminste vmbo-t, wat vroeger (en tegenwoordig ook soms weer) mavo heette.

Natuurlijk wil je ‘alles eruit halen wat erin zit’, maar intelligentie of leervermogen is maar één aspect van je kind. Het kan best zijn dat je kind slim genoeg is voor havo of vwo, maar dat het er toch niet gelukkig wordt. Omdat het niet houdt van leren bijvoorbeeld, maar liever buiten speelt, sport, muziek maakt of creatief bezig is.

De niveaukeuze is voor de toekomst van je kind ook niet bepalend: tegenwoordig is er een groot tekort aan mensen die met hun handen willen werken. Bovendien kan je kind, als het zich doorontwikkelt, na het vmbo altijd nog doorgroeien, tot aan de universiteit toe. In het overzicht hieronder zie je via welke weg dat dan zou kunnen.

Andersom zijn er ook kinderen bij wie het leren misschien niet zo makkelijk gaat, maar die heel gemotiveerd zijn om havo of vwo te doen. Bijvoorbeeld omdat ze leren leuk vinden, of omdat ze een duidelijk doel voor ogen hebben. In mijn praktijk (voor remedial teaching) komen kinderen die heel graag een hoger schooladvies willen, en die met extra (tijdelijke) ondersteuning, maar vooral door motivatie, zelfdiscipline en hard werken dat ook inderdaad bereiken.

Jij als ouder kent jouw kind het beste, maar de leerkracht heeft wat meer zicht op het leerniveau van je kind. Voor een goede schoolkeuze is de visie van de ouders belangrijk, maar de leerkracht is degene die, vaak in overleg met de ib-er, directie en andere leerkrachten die jouw kind goed kennen, het uiteindelijke advies geeft.

Het schooladvies wordt tegenwoordig dus al opgesteld voordat de doorstroomtoets is gemaakt. Maakt je kind de doorstroomtoets beter dan verwacht? Dan moet de basisschool het schooladvies heroverwegen en kan de leerkracht, in overleg met jou en je kind het schooladvies aanpassen.

Niet eens met schooladvies basisschool?

Ben je het niet eens met het schooladvies? Dan kun je een gesprek aanvragen met de leerkracht, ib-er of directeur van de basisschool. Als jullie er samen niet uitkomen, kun je eventueel gebruikmaken van de klachtenregeling van de school.

Je hoeft het schooladvies niet op te volgen. Je kan je kind ook aanmelden bij een ander schooltype en de middelbare school mag je kind toelaten. Maar in principe gaat de middelbare school uit van het advies van de basisschool. Als je je kind aanmeldt bij een school, moet je het schooladvies meesturen.

Aanbieding!

1. Waardering 5 uit 5

   Valerie – 5 juni 2023

   Superfijne oefeningen! Duidelijk voor de kinderen

Oefenboek Doorstroomtoets Groep 8 deel 1 + deel 2

€54,00 €39,95

Beschikbaar via nabestelling

Oefenboek Doorstroomtoets Groep 8 deel 1

LET OP: wegens grote vraag naar het Oefenboek Doorstroomtoets is dit al uitverkocht. Geen zorgen! Je kunt dit boek gewoon alvast bestellen. Op 25 september verwachten we de nieuwe voorraad en dan sturen we meteen het boek naar je op.

Het Oefenboek Doorstroomtoets Deel 1 bereidt je kind voor op de belangrijke Doorstroomtoets Groep 8. Alle onderdelen van taal en rekenen staan in het boek, zodat je kind goed voorbereid de toets kan maken.

Een goede voorbereiding kan zorgen voor een beter toetsresultaat en een schooladvies dat echt bij jouw kind past! 

Beschikbaar via nabestelling

Oefenboek Doorstroomtoets Groep 8 deel 2

LET OP: wegens grote vraag naar het Oefenboek Doorstroomtoets is dit al uitverkocht. Geen zorgen! Je kunt dit boek gewoon alvast bestellen. Op 25 september verwachten we de nieuwe voorraad en dan sturen we meteen het boek naar je op.

Het Oefenboek Doorstroomtoets Deel 2* bereidt je kind voor op de belangrijke Doorstroomtoets Groep 8. Alle onderdelen van taal en rekenen staan in het boek, zodat je kind goed voorbereid de toets kan maken.

Een goede voorbereiding kan zorgen voor een beter toetsresultaat en een schooladvies dat echt bij jouw kind past!

* Dit oefenboek is een vervolg op het Oefenboek Doorstroomtoets Deel 1.

Beschikbaar via nabestelling

Selecteer het aantal

– Oefenboek Doorstroomtoets Groep 8 deel 1 + deel 2 aantal +

Voeg toe

Wat is de plaatsingswijzer?

In diverse regio’s (Friesland, Groningen, Zuidoost en -west Drenthe en Roosendaal) wordt gewerkt met de Plaatsingswijzer. Dit is een samenwerkingsverband tussen basisscholen en scholen voor voortgezet onderwijs.

Profielen

Per onderwijsniveau zijn er 4 profielen waarop een leerling kan worden geadviseerd. Dit is omdat een leerling niet altijd voldoet aan de eisen, die nodig zijn voor het betreffende onderwijsniveau.

De profielen staan hieronder omschreven. Voor sommige profielen is het nodig dat de basisschool extra informatie aanlevert. De vervolgschool ziet aan het gekozen profiel wat het niveau van de leerling is en of de leerling aanvullende begeleiding nodig heeft.

1. Het Basisprofiel geeft aan dat je kind het geadviseerde niveau zonder meer aankan.
2. Het Plusprofiel geeft aan de je kind misschien meer in zich heeft dan het geadviseerde niveau en mogelijk kan opstromen naar een hoger niveau.
3. Het Bespreekprofiel geeft aan de je kind niet helemaal voldoet aan de eisen voor het geadviseerde niveau, maar dat dat komt doordat er thuis of op school iets gebeurd is waardoor je kind tijdelijk minder goed presteert. De basisschool kan dan adviseren om je kind toch toe te laten.
4. Het Disharmonisch profiel is het profiel voor leerlingen met een leerstoornis (bijv. dyslexie) of een diagnose op sociaal-emotioneel gebied (bijv. ASS of ADD) die door hun stoornis niet aan de eisen voor het betreffende onderwijsniveau lijken te voldoen, maar waarvan de basisschool verwacht dat zij dat niveau wel aankunnen.

Diverse soorten vervolgonderwijs

Naast de keuze voor het niveau van het vervolgonderwijs, kun je ook nog kiezen voor andere kenmerken van de middelbare school. Scholen voor voortgezet onderwijs kunnen aanvullend op het reguliere programma een extra programma (profiel) aanbieden, zoals topsport, tweetalig onderwijs, cultuurprofielscholen of technasia.

LOOT-scholen

LOOT is een afkorting van Landelijke Organisatie Onderwijs en Topsport. Als je kind een zogenaamde LOOT-status heeft, kan het op zo’n school onderwijs combineren met topsport. Er wordt namelijk een op maat gemaakt onderwijsprogramma aangeboden.

Tweetalig Onderwijs

Op scholen voor tweetalig onderwijs wordt de helft van de lessen in een andere taal gegeven. Meestal is dat Engels, maar soms ook Duits. Het tweetalig onderwijs wordt vooral op havo- en vwo-niveau gegeven, maar er zijn ook tweetalige vmbo-scholen.

Cultuurprofielscholen

Op een cultuurprofielschool wordt veel gedaan aan toneel, muziek, dans, tekenen en schilderen en boetseren. Er worden ook regelmatig culturele excursies gedaan. Er zijn cultuurprofielscholen op zowel vmbo, havo als vwo-niveau.

Technasium

Technasia besteden veel aandacht aan onderzoeken en ontwerpen. O&O (Onderzoek en Ontwerpen) is op die scholen ook een examenvak. Leerlingen leren op een technasium goed nieuwe oplossingen bedenken en nieuwe ontwerpen maken. Technasia zijn er op havo- en vwo- niveau.

Onderwijsvisies

Bovenstaande scholen bieden allemaal iets extra’s qua vakken. Maar er zijn ook scholen die uitgaan van een bepaalde visie op leren:

De Montessorischool

Het Montessori-onderwijs richt zich niet alleen op kennis. Het vindt het ook belangrijk dat leerlingen o.a. leren kiezen, reflecteren, samenwerken en verantwoordelijkheid leren nemen. Leerlingen hebben vaak een grote mate van keuzevrijheid. Ze bepalen grotendeels zelf wat ze wanneer willen leren en welke lessen ze willen volgen.

De Daltonschool

Ook de Daltonscholen vinden zelfstandigheid, samenwerking en eigen verantwoordelijkheid belangrijk. Er zijn Dalton-uren (of keuzewerktijd-uren) waarin leerlingen zelf kiezen waar, hoe en aan welke stof ze gaan werken. De leerstof is vaak onderverdeeld in taken waaraan leerlingen op hun eigen manier kunnen werken.

De Jenaplanschool

Op een Jenaplanschool zitten jongeren in een klas met verschillende niveaus door elkaar. Daardoor hebben ze langer de tijd om naar het niveau toe te groeien dat bij hun past. Er wordt veel aandacht besteed aan ondernemen, plannen, creëren, samenwerken, reflecteren, verantwoorden, presenteren en talentontwikkeling.

Schoolkeuze middelbare school

Er valt dus heel wat te kiezen: niveau, het soort school… En dan is het ook maar net de vraag of de school van jullie keuze in de directe omgeving beschikbaar is.

Op deze website zie je gauw welke scholen beschikbaar zijn in je omgeving. Hier vind je meer informatie over:

Een middelbare school kiezen

Bekijk ook:

• Begrijpend lezen groep 8
• Leraren aan het woord: hoe bepaal je een schooladvies?
• Van groep 8 naar de brugklas? Zo bereid je je kind voor
• De overgang van basisschool naar middelbare school

Mirjam Schumacher, BEd Master SEN

Mirjam behaalde een Bachelor of Education (PABO) en een Master SEN. Ze werkte als leerkracht en journaliste en heeft een eigen praktijk voor Remedial Teaching

Over Mirjam