Wat is dalton-onderwijs?
Dalton-onderwijs, montessori-onderwijs, freinet-onderwijs… Er zijn nogal wat verschillende onderwijsvormen in Nederland. Maar wat is het verschil tussen deze schoolsoorten? In deze blog vertellen we je alles wat je als ouder moet weten over het dalton-onderwijs.
Geschiedenis dalton-onderwijs
De grondlegster van het dalton-onderwijs was de Amerikaanse onderwijzeres Helen Parkhurst (1886 – 1973). Nog voordat ze haar opleiding tot leerkracht was gestart, ging ze al werken op een basisschool.
De groep waaraan ze lesgaf was nogal groot (zo’n 40 kinderen). De kinderen hadden verschillende leeftijden en niveaus. Klassikaal lesgeven zou dus niet erg zinvol zijn volgens Parkhurst. Ze besloot daarom de kinderen vooral zelfstandig te laten werken aan hun taken.
De leerlingen kregen de verantwoordelijkheid voor hun eigen taak, terwijl Parkhurst kinderen die dat nodig hadden extra uitleg gaf.
Na haar opleiding werkte ze haar vernieuwende vorm van lesgeven verder uit. Haar leerlingen ondertekenden allemaal een jaarcontract. Daarin stond welke vaardigheden ze aan het eind van dat jaar moesten beheersen.
De grote jaartaak werd verdeeld in maandtaken per vak, die op hun beurt weer werden onderverdeeld in weektaken en kleinere dagtaken. De manier waarop de kinderen hun taken inplanden en deden, was volledig aan hen.
Het dalton-onderwijs was geboren.
Dit zijn de dalton-onderwijs kenmerken
Zoals je hebt kunnen lezen, is 1 van de belangrijkste kenmerken van het dalton-onderwijs zelfstandigheid. Kinderen worden verantwoordelijk gemaakt voor hun eigen leerproces.
Dát ze een bepaalde taak moeten doen, staat vast. Hóe ze die taak volbrengen en wat ze daarvoor nodig hebben, bepalen de kinderen zelf.
Tegenwoordig zitten de belangrijkste kenmerken van het dalton-onderwijs verpakt in 5 kernwaarden.
1. Samenwerken
Kinderen en leerkrachten werken samen om bepaalde doelen te bereiken. De leerkrachten stimuleren daarnaast de kinderen om samen te werken. Een kind dat een bepaald onderdeel al begrijpt, legt het bijvoorbeeld uit aan een klasgenootje. Dit gebeurt onder meer op de momenten dat de leerkracht andere kinderen extra uitleg geeft.
2. Vrijheid en verantwoordelijkheid
Binnen het dalton-onderwijs krijgen kinderen veel vrijheid. Toch zijn er grenzen waarbinnen de leerlingen zich vrij kunnen bewegen. Zo staan de leerstof zelf en de tijdslimiet vast. Kinderen mogen wel zelf bepalen hoe ze graag aan een taak werken.
Het idee van deze vrije invulling is dat kinderen leren hun verantwoordelijkheid te nemen voor hun acties. Ze merken snel genoeg of hun aanpak werkt of niet. Een volgende keer kunnen ze voor een andere werkwijze kiezen.
Oefening Rekenen Groep 2 (Gratis)
Oefenbladen Groep 3 Rekenen (Gratis)
Oefenbladen Groep 3 Spelling (Gratis)
Oefenbladen Rekenen Groep 4 (Gratis)
Oefenbladen Begrijpend lezen Groep 4 (Gratis)
Oefenbladen Spelling Groep 4 (Gratis)
3. Effectiviteit
Het dalton-onderwijs van nu is eigenlijk ontstaan uit een gebrek aan middelen. Helen Parkhurst moest in haar eentje zorgdragen voor het wel en wee van 40 kinderen van verschillende leeftijden en niveaus. Haar alternatieve manier van lesgeven bleek zeer goed te werken voor veel kinderen.
Daarnaast staat effectiviteit voor het feit dat leerstof veel beter blijft hangen als een leerling er zelf actief mee aan de slag gaat. Deze vorm van onderwijs is volgens dalton-aanhangers dus effectiever dan het reguliere klassikale onderwijs.
4. Zelfstandigheid
Als kinderen vragen hebben, kunnen ze niet altijd terecht bij de leerkracht. Dat maakt dat ze op zoek moeten naar andere vormen van hulp, of zelf hun vraagstuk moeten oplossen. Omdat kinderen zo zelfstandig moeten werken, groeit hun probleemoplossend vermogen aanzienlijk. Ook leren ze zo het snelst welke oplossingen wel en niet werken voor hen.
5. Reflectie
Op een daltonschool reflecteren kinderen niet alleen de taken die afgerond zijn. Ook vooraf maken kinderen een inschatting. Wat is de moeilijkheidsgraad? Hoelang denken ze nodig te hebben voor de taak? Door achteraf terug te kijken naar de inschatting, leren kinderen hun eigen snelheid en kundigheid nog beter kennen.
Niet alleen kinderen reflecteren; ook leerkrachten kijken continu kritisch naar hun eigen aanpak.
Visie dalton-onderwijs
Helen Parkhurst heeft altijd aangegeven dat dalton-onderwijs continu met zijn tijd mee moet gaan. En ondanks de vele vernieuwingen is de visie van het dalton-onderwijs over de jaren heen niet enorm veel veranderd.
Dalton-onderwijs staat nog steeds voor een brede vorming. Daarmee wordt bedoeld dat een kind zich op veel verschillende vlakken kan ontwikkelen. Niet alleen op intellectueel gebied, maar ook op creatief, sociaal en persoonlijk vlak.
Het doel van dalton-onderwijs was altijd al om kinderen de ruimte te geven zich te ontwikkelen tot ‘mensen zonder vrees’. Dat doel is nooit veranderd. Kinderen mogen zich op daltonscholen ontwikkelen tot zelfstandig functionerende mensen. Ook een kritische blik op de wereld en een goed samenwerkend vermogen zijn belangrijk.
Voor wie is daltononderwijs geschikt?
Dalton-onderwijs is vooral geschikt voor kinderen die weinig structuur nodig hebben. Denk aan kinderen die zelf vrij gemakkelijk een planning maken voor hun huiswerk.
Deze planningvaardigheden worden dan wel grotendeels aangeleerd op school; toch is het ook handig als kinderen op een daltonschool al een zelfstandige aard hebben.
Kinderen die veel structuur nodig hebben, bijvoorbeeld op het gebied van planning en studievaardigheden, gedijen niet zo goed op een daltonschool.
Meer tips voor het kiezen van een basisschool of middelbare school? Lees dan deze artikelen:
- Hoe kies je een goede basisschool voor je kind?
- Een middelbare school kiezen: wat alle ouders moeten weten
Dalton-onderwijs: voor zelfstandigheid en creativiteit
Het dalton-onderwijs bereidt kinderen voor op een mooi en succesvol leven in de huidige maatschappij. Zelfstandigheid en creativiteit dragen daar voor een groot deel aan bij.
Denk jij dat jouw kind goed past op een daltonschool? Kijk dan vooral of er een school is in de buurt waar je eens een kijkje kan nemen. Zo kom je er het beste achter of dalton-onderwijs past bij jouw kind!
Ook interessant:
- Wat is jenaplan-onderwijs?
- Ervaringsgericht onderwijs: een ander type onderwijs in Nederland
- Gaat je kind naar een huiswerkvrije school? Dan moet je dit blog lezen
- Wat is een ouderavond?
- Wat kost de basisschool?
- Openbaar onderwijs: dit moet je weten
- Wat is een kopklas?
- Wat is een BSO?
Bronnen: