Wat zijn DMT toetsen en hoe help je jouw kind?
De DMT staat voor Drie-Minuten-Toets. Dat is een test van 3 minuten waarin een leerling zo snel en foutloos mogelijk losse woordjes hardop leest. Deze toetsen vinden plaats vanaf de tweede helft van het schooljaar in groep 3, wanneer het kind voor het eerst leert lezen.
De Drie-Minuten-Toets is een Cito-toets en is een onderdeel van het Leerling Volg Systeem (LVS). Twee keer per jaar neemt een leerkracht of een onderwijsassistent de DMT af.
Hoe werkt de 3 minuten toets?
De toets wordt individueel afgenomen. Dat is meestal in een aparte ruimte, maar soms ook gewoon in de klas. Sommige kinderen vinden het erg spannend om uit de klas te worden gehaald en alleen in een kamertje getoetst te worden. Want soms kennen ze de persoon die de toets afneemt niet zo goed, als het bijvoorbeeld de intern begeleider of de remedial teacher betreft. Voor deze kinderen is het minder spannend om in de klas getoetst te worden. Voor andere kinderen kan dit juist te veel prikkels opleveren. Zij kunnen juist beter wel in een aparte ruimte getoetst worden.
De Drie-Minuten-Toets heet zo, omdat er 3 verschillende leeskaarten gelezen kunnen worden van een oplopend niveau. Per kaart moet je kind zoveel mogelijk woorden lezen in een minuut. Als het alle kaarten leest, duurt dat dus 3 minuten. In groep 3 wordt de DMT halverwege en aan het eind van het schooljaar afgenomen. Halverwege groep 3 worden in principe alleen de leeskaarten 1 en 2 gelezen. Vanaf eind groep 3 tot en met eind groep 4 worden alle kaarten gelezen. Vanaf groep 5 tot en met 8 worden alleen kaart 2 en 3 gelezen.
Dit zijn natuurlijk algemene afspraken. Heeft jouw kind halverwege groep 3 al een grote leesvoorsprong, dan zal kaart 3 ook worden afgenomen. Andersom geldt als jouw kind in groep 5 een grote leesachterstand heeft, dan zal kaart 1 ook worden meegenomen in de toets.
Nieuwe indeling van de leeskaarten
Hoe die leeskaarten eruitzien, is afhankelijk van de versie die de school voor de groep van jouw kind gebruikt. De normering voor de nieuwe kaarten is namelijk veranderd. Dat kan betekenen dat je kind ineens slechter scoort dan voorheen op de DMT. Sommige scholen kiezen er daarom voor om met de nieuwe kaarten te starten in groep 3, en in de hogere groepen nog met de oude kaarten te blijven werken.
Op de nieuwste leeskaarten staan steeds 15 rijtjes van 10 woorden. Tot voor kort waren die woordjes van een oplopende moeilijkheidsgraad, maar op de nieuwste kaarten is dat niet meer zo. Ieder rijtje is in principe even moeilijk. Heeft je kind moeite met een woord, dan wordt dat na 5 seconden voorgezegd. Het is dus niet zo dat het op het eerste rijtje al kan blijven ‘hangen’.
Daarbij is het wel belangrijk dat je kind het woord gewoon uitspreekt. Het mag het eerst wel spellend (l-ui-d) of zingend (llluuuiid) lezen, maar daarna moet het wel gewoon uitgesproken worden als ‘luid’. De leerkracht noteert tijdens het lezen welke woorden verkeerd worden gelezen. Na een minuut wordt geteld hoeveel woorden zijn gelezen, en wordt het aantal fout gelezen woorden ervan af getrokken om tot een eindscore te komen. Je kind hoeft binnen die minuut uiteraard niet alle woorden van de lijst te kunnen lezen.
Klik hier om te oefenen met DMT leeskaarten
DMT Leeskaart 1
Op leeskaart 1 staan 150 klankzuivere woorden. Klankzuiver betekent dat iedere letter wordt uitgesproken met de klank die je kind bij die letter geleerd heeft. Voorbeeld: Een -a- klinkt al ‘ah’ en niet als -aa-. Het woord ‘man’ is dus wel klankzuiver, maar het woord ‘manen’ niet. Bij klankzuivere woorden hoeft je kind dus alleen maar de geleerde klanken bij de letters van een woord aan elkaar te plakken om het woord goed te lezen.
De woorden hebben allemaal maar één lettergreep. Om het soort woord te onderscheiden wordt gebruikgemaakt van een soort codering: M staat voor medeklinker, en K voor klinker. Een MMKM-woord bestaat dus bijvoorbeeld uit twee medeklinkers gevolg door een klink, en daarachter weer een medeklinker.
Onder de klinkers vallen ook klanken die uit meer letters bestaan, zoals de lange klanken (aa), de tweetekenklanken (oe) en drietekenklanken (aai).
De ch en de sch worden ook als één klank gezien.
Op kaart 1 staan de volgende soorten woorden:
KM, bijv. in en aan
MK: bijv. zee, doe
MKM: bijv. was, hik
DMT Leeskaart 2
Op leeskaart 2 staan 15 rijen met andere eenlettergrepige woorden die wat lastiger zijn. Het zijn de volgende soort woorden:
MMK, bijv. stoei, sta
MMKM, bijv. klap, stom
MKMM, bijv. storm, veld
MMKMM, bijv. vrucht, klomp
MMMKM, bijv. straat, strak
MKMMM, bijv. korst, kunst
DMT Leeskaart 3
Op leeskaart 3 tenslotte staan dan nog 150 woorden met 2, 3 of 4 lettergrepen. Daarbij staan ook veel niet-klankzuivere woorden zoals dromen (-e- klinkt als uh) of keukentafel (-a- klinkt als -aa-).
Op deze leeskaart staan ook leenwoorden uit het Engels, zoals racefiets en computer.
DMT oefenen
Of het zinvol is om voor de DMT thuis te oefenen? Daarover verschillen de meningen. Over het algemeen wordt aangeraden om de oefentijd te besteden aan het lezen van zinnen in plaats van losse woordjes. Dat is ook een stuk leuker. Zomaar rijtjes woorden gaan lezen is sowieso niet zo zinvol, want het zou toevallig zijn als die woorden ook net op de DMT-kaarten voorkomen. Gericht oefenen op bepaalde woorden die jouw kind moeilijk vindt, kan natuurlijk wel.
Snel losse woorden lezen – zoals tijdens de DMT – is geen doel op zich, maar een middel om leesproblemen op te sporen. Meer hierover weten?
Klik hier voor toegang tot de Spoedcursus Drie-Minuten-Toets (DMT) voor groep 3 t/m 8
Waarom wordt het lezen van losse woorden getoetst?
Het kan zijn dat je kind nog moeite heeft met bepaalde woorden, maar dat het door de context weet welk woord het moet zijn. In mijn praktijk kom ik vaak tegen dat kinderen bijvoorbeeld manen/mannen meestal wel uit de context halen welke van de twee het moet zijn, maar dat ze bij losse woordjes gokken. Bij het lezen van een tekst gaat het dus wel goed, maar het gaat ten eerste ten koste van de leessnelheid (want het verband met de context moet gezocht worden). Daarbij herkennen leerlingen woorden vaak ook niet, zoals die leerling die niet uit het woord ‘begrafenis’ kwam, omdat zij eerst ‘bergaffenis las, en daarna ‘begraffenis’.
Uit de DMT komt snel en duidelijk naar voren welke klanken, of combinatie van klanken, je kind nog niet voldoende snel herkent. Vervolgens kunnen er dan gerichte oefeningen worden gedaan met die woorden. Klik hier voor de oefeningen.
Bekijk ook:
- Wat zijn AVI-toetsen?
- Je kind helpen met begrijpend lezen, hoe doe je dat?
- Help, hoe maak je een toets?
Mirjam Schumacher, BEd Master SEN
Mirjam behaalde een Bachelor of Education (PABO) en een Master SEN. Ze werkte als leerkracht en journaliste en heeft een eigen praktijk voor Remedial Teaching
Gerelateerde artikelen
Heb je een hooggevoelig kind?
Cijfers leren schrijven, hoe help je jouw kind?
Verlegen kind op school: zo help je hem of haar een handje
Reacties
24 reacties op “Wat zijn DMT toetsen en hoe help je jouw kind?”-
Mijn zoontje in groep 3 leest al zonder al te veel problemen boekjes van kern 9 en moeilijkere zinnen. Toch had hij III bij de DMT toets (M3). Persoonlijk denk ik dat je er niet te veel waarde aan moet hechten, aangezien het denk ik niet meet wat het dient te meten. Er is sprake van tijdsdruk, het idee hebben snel te moeten lezen en goed te moeten lezen. Dit is heel anders dan gewoon zinnen lezen. Het kan wellicht wel helpen om te zien met welke letters/lettercombinaties een kind moeite heeft ( bijv. sch, b-d, ee etc. ). Maar verder meet het denk ik in de grotere context niet superveel.
-
Mijn dochter zit in gr 6. Begrijpend lezen heeft ze op het niveau I. Spelling gaat ook prima. DMT is echter op beduidend niveau IV. Het is me verteld dat ze leesproblemen heeft en dat kan andere zaken zoals rekenen of iets uit je hoofd leren negatief beïnvloeden. Klopt, maar tot hoever is dit een leesprobleem voor mijn dochter als ze geen moeite heeft met in haar hoofd lezen en begrijpen wat ze leest, onthouden, voor wis en rekenen zit ze consequent op I+ ? Is het een probleem? Of is het luid lezen op tempo gewoon spannend? Ik krijg ook geen analyse van de juf met welke klanken heeft mijn dochter “moeite”. Is het mogelijk om o.b.v. de toetsen die de scholen doen uit te halen waar de knelpunt zit en om gericht te oefenen (indien het kwestie van leesprobleem)?
Met vriendelijke groeten-
Beste Gosia,
Het is van een afstand altijd lastig om advies te geven, omdat we je dochter niet kennen.
Als ze voor begrijpend lezen en rekenen een I of I+ scoort, lijkt het me geen probleem dat haar DMT score laag is. Het kan zijn dat ze de context nodig heeft om de woorden goed te kunnen lezen. Als je zeker wilt weten wat er aan de hand is, kun je haar altijd laten testen door een orthopedagoog.
Als ze verder niet belemmerd wordt in haar leerontwikkeling en haar scores hoog blijven, kun je het wellicht ook nog even aankijken. Hou het wel goed in de gaten.Succes!
Hartelijke groet,
Carola-
Beste Gosia, Mijn dochter zit in groep 7 en heeft zeer uiteenlopende cito scores. Tot groep 6 ging het nog wel, maar vanaf groep 6 is het A (1) niveau voor begrijpend lezen en rekenen en E (5) niveau voor alles wat met tempo te maken heeft (dus ook de DMT). Zij heeft een disharmonisch profiel op intelligentie (ruim) en verwerkingssnelheid (net onder gemiddelde) in totaal 30 punten verschil, gecombineerd met een concentratiestoornis. Helaas hebben we nog geen goede oplossing gevonden voor haar (tips zijn welkom!). Maar dit te weten (onderzoek bij orthopedagoog), gaf wel wat inzicht.
Groet, Anoek
-
-
-
Hoi Carola, mijn zoontje vond lezen altijd leuk en zijn ontwikkeling ging snel (in groep 3 en 4 altijd AVI Cito een jaar vooruit en DMT op niveau 1. Nu halverwege groep 5 scoort hij E6 op de AVI cito, maar IV op DMT. Vervolgens krijgt hij nu een strak huiswerkprogramma om DMT op een hoger niveau te krijgen. Hoe serieus moeten we de lagere score nemen?
-
Beste Bianca,
Zolang het tekstlezen (AVI- lezen) goed gaat, denk ik dat jullie je niet teveel zorgen hoeven maken. Het goed kunnen lezen van een tekst is vaak belangrijker dan het goed kunnen lezen van losse woorden. Het kan zijn dat de woorden moeilijker worden en jullie zoon de context nodig heeft om ze goed te kunnen lezen.Het is voor ons van een afstand altijd lastig in te schatten wat de oorzaak van iets is, dus ik zou het wel in de gaten houden.
Hartelijke groet,
Carola
-
-
Mijn dochter heeft voor de 4e keer een onvoldoende behaald (niveau V) op de DMT (vanaf 09-02-18 getoetst) Kan ik nu extra les hiervoor aanvragen? Er wordt in mijn ogen niet zoveel aandacht aan besteedt aangezien ze met de overige toetsen prima gaat(niveau I en II)
-
Beste Wendy,
Je kunt het beste even op school navragen of dit mogelijk en nodig is. Het kan zijn dat de AVI score van je dochter wel goed is en school dit belangrijker vindt dan het lezen van losse woorden.Hartelijke groet,
Carola
-
-
Bij kinderen die overall op hun Cito I/I+ score (met foutloze begrijpend lezen toets), hoeveel waarde moet er dan gehangen worden aan een III op de DMT? Het lijkt mij dan zo zinloos? Of denk ik te simpel?
-
Beste Miep,
Bij de meeste kinderen moet eerst het technisch lezen goed gaan voordat het begrijpend lezen goed gaat. Maar wellicht vinden sommige kinderen het makkelijker om woorden in een context te lezen.
Het kan ook zijn dat een kind op de dag van de DMT niet helemaal lekker of zenuwachtig was en de score daardoor wat lager was.
Je kunt het nog even navragen bij de leerkracht.Hartelijke groet,
Carola
-
-
Mijn zoon zit in groep7, heeft 87 woorden in 1 minuut gelezen, wat is zijn score dan?
-
Beste Serap,
Dit kun je het beste even aan de leerkracht van je zoon vragen. Wij hebben de lijsten niet waaruit je dit kunt aflezen.Hartelijke groet,
Carola
-
-
Hoi,
In hoeverre zijn de test betrouwbaar als je kind slechthorend is? Een slechthorende doorloopt een andere taal spraak ontwikkeling dan bij ‘gewone’ kinderen. Ik lees terug dat er gekeken wordt hoe een leerling letters omzet in klanken en goed uitspreekt. Voor een sh kind is dat lastig, terwijl het niet aan hen ligt maar aan de beperking en dat dus ook niet te trainen en oefenen is. Hoe moet je Cito toets dan interpreteren?
-
Hoi Sandra,
Je kunt je vraag het beste even stellen aan het team van Cito, omdat ik geen ervaring heb met kinderen die slechthorend zijn en te weinig weet van hun taalspaakontwikkeling. Je kunt Cito bereiken via [email protected].
Succes!Hartelijke groet,
Carola
-
-
Als je eind groep 3 een II scoren hebt op de dmt aan welke AVI staat dit dan gelijk? Ben je dan een gemiddelde lezer of een goede lezer? School ziet een II als een gemiddelde lezer en ze koppelen de dmt score aan een AVI niveau.
-
Beste Michelle,
Dit kun je het beste even aan de leerkracht vragen. Wij hebben de tabellen waaruit je dit kunt aflezen hier niet liggen, maar een gemiddelde score betekent waarschijnlijk dat je zoon of dochter op AVI E3 kan lezen. (Dit is het niveau waarop de kinderen aan het eind van groep, als alles goed is gegaan, kunnen lezen.)Hartelijke groet,
Carola
-
-
Hoeveel woordjes per minuut is op niveau
-
Hallo Marleen,
Dit kun je het beste even op school navragen. Wij hebben de normering niet zo snel bij de hand.
Hartelijke groet,
Carola
-
-
Mijn zoon in groep 7 heeft de drie minuten toets gehad. Hij kreeg eerst de moeilijkste daarna de maklijke . Mag dat wel ?
-
Beste Hamid, ja dat klopt. Vanaf groep 5 wordt er begonnen met de moeilijkste kaart.
Hartelijke groet,
Carola de Koning
-
-
wat voor niveau scoor je als je in groep 6 cito dmt woorden alles hebt gelezen in die 3 minuten
-
Als je kind alle woorden foutloos binnen de tijd heeft gelezen, is de score een A of I (dit ligt eraan welke versie de school gebruikt).
Hartelijke groet,
Carola de Koning-
Mijn zoon is 9 en heeft de dmt toets kaart 3 gedaan in groep 6. Zijn uitslag hiervoor was de laagste. Wij maken ons zorgen en vragen ons af of het wel klopt. Technisch lezen krijgt hij een uitstekend voor en avi niveau eind 7 is behaald. Wat zegt dit? Kunnen we vragen of hij m opnieuw mag doen? Dank, Irene
-
Beste Irene,
Van een afstand is het lastig om in te schatten wat de oorzaak is van de lage DMT score. Dit kun je het beste even aan de leerkracht van je zoon vragen.
Succes!
Hartelijke groet,
Carola
-
-
-
Mischa –
Mijn dochter is 2 niveaus omhoog gegaan. Echt super!