Wat zijn LVS-toetsen?

Een LVS-toets is een toets die hoort bij het leerlingvolgysteem (LVS). Het LVS maakt duidelijk welke capaciteiten, vaardigheden en kennis je kind in huis heeft. Iedere basisschool gebruikt een leerlingvolgsysteem. Veel scholen gebruiken bijvoorbeeld Leerling in beeld van Cito of het IEP-leerlingvolgsysteem van Bureau ICE.

Alle toetsen

De LVS-toetsen lopen in het basisonderwijs van groep 1 t/m 8 en zijn onder te verdelen in halfjaarlijkse toetsen (meestal Cito-toetsen) en een doorstroomtoets.

B-, M- en E-toetsen

Op de basisschool zijn er vanaf het eerste jaar minimaal 2 LVS-toetsen: 1 in het midden van het jaar (de M-toets) en 1 aan het eind van het jaar (de E-toets). De school mag grotendeels zelf bepalen wanneer die het moment van afname inplant. M-toetsen vinden normaal gesproken plaats tussen 1 december en 31 maart; E-toetsen tussen 1 april en 31 juli.

Er bestaan ook nog B-toetsen. Dat zijn toetsen die de leerkracht in het begin van het schooljaar kan afnemen (tussen 1 augustus en 30 november). B-toetsen zijn niet verplicht.

Een voorbeeld:

Halverwege groep 4 maakt je kind de M4-toets. Als het daarop goed scoort, betekent dat dat je kind goed mee kan met het niveau dat de leerkracht aanbiedt. Of misschien is je kind al verder en werkt het al op het E4-niveau. Het LVS geeft een overzicht van deze scores voor alle onderdelen. Zo ziet de leerkracht in 1 oogopslag waar je kind staat en waar het nog hulp nodig heeft.

Vakken om te toetsen in het LVS-systeem

De toetsen in het LVS-systeem behandelen verschillende onderdelen die horen bij de ontwikkeling van een basisscholier:

• Technisch en begrijpend lezen: AVI-lezen, DMT, woordenschat
• Taalverzorging: spelling van werkwoorden en niet-werkwoorden, gebruik maken van de leestekens
• Schrijven
• Begrijpend luisteren
• Rekenen / wiskunde: cijfers, optellen, aftrekken, delen, vermenigvuldigen, bedragen, meten enz.
• Engels

Naast deze verplichte onderdelen toetsen veel leerlingvolgsystemen de sociaal-emotionele en creatieve ontwikkeling van je kind. En hoewel de inhoud van de toetsen wel in grote lijnen aansluiten op de leerstof die je kind in de lesmethodes heeft geleerd, staan deze LVS-toetsen verder helemaal los van de methodes.

Hoe vindt een LVS-toets plaats?

Alle kinderen uit de klas maken de LVS-toetsen op hetzelfde moment. De meeste leerlingvolgsystemen werken tegenwoordig met digitale toetsen. Je kind maakt de toets dus op een computer. Meestal mag je kind wel kladpapier gebruiken. Of de leerkracht print bijvoorbeeld de leesteksten, zodat je kind die niet vanaf een beeldscherm hoeft te lezen.

Beoordeling LVS-toetsen

Tegenwoordig staat meer dan ooit de ontwikkeling van het kind centraal bij de beoordeling van de LVS-toetsen. Er wordt gekeken of je kind de leerdoelen behaald heeft. Veel minder dan voorheen worden de resultaten van je kind vergeleken met die van andere kinderen. De leerkracht vergelijkt de resultaten van de toetsen liever met eerdere resultaten die je kind heeft gehaald. Er wordt dus veel meer gekeken naar de groei van je kind.

De uitslagen komen na de toetsen tevoorschijn in het LVS als rapportages. Hieruit kan de leerkracht opmaken hoeveel je kind vooruit is gegaan op de verschillende onderdelen.

Verdeling naar leeftijd

Parallel aan dit systeem houden docenten de ontwikkeling van hun leerlingen ook bij op basis van het DLE, Didactisch Leeftijds Equivalent. Het DLE is een verdeling per maand die aangeeft hoe ver een leerling op die datum is. Hierbij is de DL, didactische leeftijd, het niveau dat een leerling in die maand moet hebben. Het DLE geeft aan of de scholier een paar maanden voor- of achterloopt.

Wordt een scholier hard afgerekend op een LVS-toets?

Nee, een LVS-toets is geen afrekening. In eerste instantie maken LVS-toetsen het niveau en de groei van je kind inzichtelijk. Dit mede door andere indicatoren als het hierboven besproken DLE. Met behulp van de LVS-toetsen kan de leerkracht eventuele achterstanden en leerproblemen vroegtijdig opmerken. Zo weet de leerkracht op welke gebieden je kind nog hulp nodig heeft. Tegelijkertijd ziet de leerkracht natuurlijk ook wat je kind al heel goed kan.

Wat is de doorstroomtoets precies?

De doorstroomtoets is een bijzondere LVS-toets. Vroeger maakte elk kind in groep 8 de Cito-toets. Het bekende spannende testmoment tegen het einde van die 8 à 9 jaar basisschool. De uitslag van die toets vertelde voor een groot deel welk onderwijsniveau voor een leerling het meest geschikt was.

Tegenwoordig gaat het een beetje anders. Ieder kind in groep 8 maakt nu de doorstroomtoets. Tijdens die toets kan je kind laten zien wat het op de basisschool allemaal geleerd heeft. Naast Cito zijn er heel wat andere instanties die een doorstroomtoets aanbieden. Zo is er nu o.a. de IEP-toets van Bureau ICE en Route 8 van A-Vision.

Welke toets je kind ook maakt, het krijgt altijd opgaven over taalverzorging, lezen en rekenen. Die onderdelen zijn namelijk verplicht binnen elke doorstroomtoets. Sommige doorstroomtoetsen zijn digitaal, andere worden op papier afgenomen.

De leerkracht van groep 8 bepaalt het voorlopig advies vóór afname van de doorstroomtoets. Dat advies baseert hij op de eerdere resultaten die in het LVS staan, maar ook op de motivatie en werkhouding van je kind.

In veel gevallen komt uit de doorstroomtoets een vergelijkbaar advies. Soms maakt een kind de doorstroomtoets onder het niveau van het voorlopig advies. Dan blijft het oude advies staan. Als het advies van de doorstroomtoets hoger is dan het voorlopig advies, dan moet de leerkracht het advies naar boven toe aanpassen. Alleen als de leerkracht een goede reden heeft om dat niet te doen, blijft het oude advies staan.

Het LVS als groeidocument

Al met al is de doorstroomtoets niet meer dan een onderdeel in de totstandkoming van het schooladvies. Ook de andere resultaten binnen het LVS spelen een grote rol. Daarom is het ook zo belangrijk dat alle gegevens van meerdere schooljaren behouden blijven in het LVS. Het geeft zowel de leerkracht als jou en je kind een mooi overzicht van de groei die je kind heeft doorgemaakt.

Maaike de Boer, MA

drs. Maaike de Boer is initiatiefneemster van Wijzeroverdebasisschool.nl

Over Maaike