Cito Eindtoets Groep 8 in 2023: alle informatie op een rij

Of je kinderen hebt of niet, iedereen heeft er wel eens van gehoord: de Cito Eindtoets groep 8. Elke achtstegroeper maakt deze (Cito)toets of een andere, vergelijkbare toets. Het schooladvies van de leerkracht is leidend als het gaat om de plaatsing van je kind op een middelbare school. Naast het schooladvies telt ook de zogenaamde Eindtoets, ook wel doorstroomtoets genoemd vanaf schooljaar 2023/2024, mee.

Als je kind de Eindtoets beter maakt dan op basis van het schooladvies werd verwacht, kan de school besluiten om het schooladvies naar boven aan te passen.

Het is overigens niet zo dat het schooladvies wordt aangepast als je kind minder goed scoort op de Eindtoets dan verwacht. Het schooladvies is immers gebaseerd op algehele prestaties van de leerling en is niet enkel gebaseerd op deze eindtoets.

De uitkomst van de Eindtoets kan dus voor een deel bepalen naar welke middelbare school je kind gaat. Wordt het vmbo, havo of vwo? Maar wat is deze Eindtoets nou eigenlijk? Waar bestaat hij uit en hoe wordt er gescoord? Het antwoord op deze en andere vragen beantwoorden we in dit artikel.

Eindtoets basisonderwijs: keuze uit 5 toetsen

Nu spreekt men steeds over dé Cito Eindtoets. Maar in werkelijkheid is het niet één eindtoets die heel Nederland gebruikt. De toets die nog steeds bekend staat als de Cito Eindtoets is slechts één van de mogelijkheden. Een school maakt een keuze uit de volgende vijf goedgekeurde eindtoetsen:

• De Centrale Eindtoets van het College voor Toetsen en Examens (CvTE). Deze toets noemt men nog steeds vaak de Citotoets, ook al is dat niet meer de officiële naam (sinds 2014). De overheid stelt deze toets beschikbaar. De toets is in samenwerking met Cito gemaakt.
• Route 8-toets van A-VISION. De Route 8-toets is een digitale eindtoets die zich aanpast aan het niveau van de leerling.
• De IEP Eindtoets van Bureau ICE. Bij de IEP Eindtoets mogen de leerlingen de antwoorden in toetsboekjes schrijven.
• De Dia Eindtoets. De Dia Eindtoets is ook een digitale eindtoets die zich aanpast aan het niveau van de leerling. Ook werkt deze toets veel met foto’s en beelden.
• De AMN Eindtoets. De AMN Eindtoets is een digitale toets. Deze toets focust zich naast de cognitieve vaardigheden ook op de persoon zelf.

Toetsen die niet als Eindtoets goedgekeurd zijn, maar soms op scholen extra worden afgenomen eind groep 7 of begin groep 8 zijn:

• NIO-toets (lees ook hoe je NIO-toetsen kunt oefenen met je kind)
• Entreetoets Groep 7
• Drempeltest
• Drempelonderzoek

De meerderheid van de basisscholen in Nederland neemt de Centrale Eindtoets af. Daarom gaan we in dit artikel uitgebreider in op deze toets.

Lees ook:

• Voorlopig advies groep 7
• Welk advies bij welke Cito-score groep 7

Van Cito Eindtoets naar Centrale Eindtoets

De Centrale Eindtoets bestaat sowieso uit twee verplichte onderdelen:

• Nederlandse taal
• Rekenen

Verder kan een school ook wereldoriëntatie afnemen.

De verdeling van de vragen op de Cito-toets ziet er ongeveer zo uit:

Deze informatie hoort bij de Cito Eindtoets 2018. Hier en daar kan intussen wat gewijzigd zijn aan de aantallen.

De school bepaalt of de toets op papier afgenomen wordt of digitaal. Beide versies bevatten dezelfde toetsonderdelen. Als er gekozen wordt voor de papieren versie, krijgt ieder kind in de klas dezelfde toets.

Bij de digitale toets is dat niet het geval. Die is sinds een paar jaar adaptief. Dat betekent dat het niveau van de vragen gedurende de afname wordt aangepast. Zo krijgt je kind vragen voorgeschoteld die passen bij zijn niveau. Dit gebeurt per onderdeel opnieuw.

Zo krijgt je kind bijvoorbeeld makkelijke vragen bij taal, zodra uit de eerste vragen blijkt dat het niveau voor taal hoog is. Voor rekenen worden de opgaven niet moeilijker gemaakt als je kind moeite heeft met de basisvragen.

Uiteindelijk geven zowel de papieren als de digitale versie van de Cito-eindtoets een representatief beeld van het niveau van je kind.

Klik hier voor een voorbeeldtoets.

Cito Eindtoets scores

Als de centrale eindtoets klaar is en nagekeken, dan krijgt je kind een leerlingrapport over de scores die het haalde. Het leerlingrapport bevat de volgende onderdelen:

• de standaardscore en het niveau van de middelbare school die het beste bij je kind past
• de score per toetsonderdeel (taal, rekenen en wereldoriëntatie)
• de referentieniveaus

Standaardscore

De score die je kind op de Centrale Eindtoets haalt, noem je ook wel de standaardscore. Dit gaat om de score op de onderdelen taal en rekenen. Het totaal aantal goede antwoorden rekent men om naar een cijfer tussen de 501 en 550. Bij deze cijfers horen bepaalde middelbareschoolniveaus. Zo kunnen de leerkrachten advies geven over welk schoolniveau het beste bij je kind past.

Lees ook:

• Dit zegt de gemiddelde Cito-score over jouw kind

bron:https://www.centraleeindtoetspo.nl/media/uploads/files/interpretatie_leerlingrapport.pdf

Score per toetsonderdeel

Naast de standaardscore werkt de toets ook met percentielen. Dit zijn als het ware categorieën.

Als een kind bijvoorbeeld een percentiel van 75 heeft, dan betekent het dat 75% van alle kinderen in vergelijking met dit kind evenveel vragen goed of minder goed heeft beantwoord. 25% van alle kinderen had meer vragen goed.

Referentieniveaus

Zoals eerder genoemd bestaat de Centrale Eindtoets sowieso uit twee verplichte onderdelen (taal en rekenen). In het leerlingrapport staat ook aangegeven welk zogenaamd referentieniveau je kind heeft gehaald in taal en rekenen. Er bestaan drie referentieniveaus: 1F, 1S en 2F.

1F betekent dat de leerling taal en rekenen voldoende beheerst. 2F is het niveau dat je nodig hebt om zelfstandig te kunnen functioneren, bijvoorbeeld als je zelf boodschappen gaat doen en simpele dingen moet uitrekenen. 1S is nog een niveau hoger.

Men gaat ervan uit dat de meeste leerlingen bij de Cito het niveau 1F halen.

Werkbladen Werkwoordspelling Groep 7/8 (Gratis)

Download

Werkbladen Groep 8 Rekenen (Gratis)

Download

Cito Eindtoets uitslag

De score die een leerling haalt op de Centrale Eindtoets is niet meteen bindend. Dat wil zeggen dat de score puur ter advies dient. Uit de toets kan bijvoorbeeld naar voren komen dat de theoretische leerweg het meest geschikt is voor je kind, terwijl de leerkrachten vinden dat havo toch beter past. Het advies van de school is altijd leidend. Zij kennen je kind immers het beste.

Middelbare scholen mogen een leerling dan ook niet zomaar weigeren. Dus als we uitgaan van het vorige voorbeeld: als een kind zich inschrijft voor de havo, dan mag de desbetreffende middelbare school hem niet weigeren, omdat zijn score op de Citotoets beter matcht met de theoretische leerweg. Ook mag de middelbare school geen andere gegevens gebruiken of opeisen van de leerling.

Oftewel: de Eindtoets geeft aan welk vervolgonderwijs het beste is voor de leerling, maar het advies van de school weegt het zwaarst.

Zoals eerder vermeld kan de basisschool het schooladvies wel naar boven aanpassen als je kind beter scoort op de Eindtoets dan verwacht.

Overigens, als je kind op de middelbare school zit, dan betekent dat niet dat de basisschool het kind meteen helemaal loslaat. Elk jaar nodigen de middelbare scholen de basisschool uit om te praten over de kinderen. En dat is niet alles: van de eerste drie jaar dat je kind op de middelbare school zit, ontvangt de basisschool de rapporten. Zo blijft de basisschool op de hoogte van hoe het je kind vergaat.

Schooladvies voortgezet onderwijs

Zoals verteld is het schooladvies de belangrijkste factor in de overweging welk type voortgezet onderwijs het meest geschikt is voor het kind. Maar hoe komt zo’n schooladvies tot stand? Welke rol speelt de basisschool hierin en welke rol spelen de ouders hierin?

Schooladviesgesprek

Een schooladvies moet je niet verwarren met een leerkrachtadvies. Uiteraard speelt de leerkracht ook een rol in het uiteindelijke advies, maar zijn bevindingen en observaties zijn slechts een deel van het totale schooladvies.

In het schooladviesgesprek geeft de school aan welk middelbare schoolniveau het beste bij je kind past.

Dit advies baseert de school op meerdere gegevens, zoals:

• De score op de Cito Eindtoets
• De resultaten van toetsen die het kind maakte in groep 8
• De resultaten uit het leerlingvolgsysteem
• Het sociaal-emotionele welbevinden van de leerling
• Eigenschappen van de leerling, bijvoorbeeld werkhouding, taakgerichtheid en motivatie. Of als het even niet lukt, zet hij dan door of geeft het kind gauw op? Hoe gaat de leerling om met huiswerk?
• Het advies van de leerkrachten. Dit gaat om de bevindingen van de leerkracht van groep 7 (dus van het vorige schooljaar) en de leerkracht van het huidige jaar, groep 8.

Rol van de basisschool

De basisschool organiseert voor ouders voorlichting(savonden) over het voortgezet onderwijs. Wettelijk moeten basisscholen vóór 1 maart een schriftelijk schooladvies geven. Dit schooladvies is bindend voor de toelating tot het voortgezet onderwijs. Over het schooladvies valt overigens niet te onderhandelen. De basisschool informeert de middelbare school over het schooladvies. Het inschrijven op de middelbare school zélf is niet de taak van de basisschool. Wel geven ze de ouders de inschrijvingsformulieren en het leerlingrapport mee, zodat ze deze kunnen opsturen.

De middelbare school mag een leerling op een hoger middelbare schoolniveau plaatsen dan het schooladvies. Lager plaatsen mag niet: dat mag enkel op verzoek van de ouders.

Rol van de ouders

Als ouder laat je je goed informeren over de procedure en de organisatie van het voortgezet onderwijs. Ook zoek je zelf een geschikte middelbare school voor je kind. Dit doe je op basis van het schooladvies. Vervolgens schrijf je je kind in bij de gekozen middelbare school. Let daarbij op de inschrijvingstermijnen. Als je meer wilt weten over hoe je de juiste school kiest, lees dan zeker dit artikel over de middelbare school.

Handige links

• Hier vind je meer informatie over de Centrale Eindtoets.
• Hier vind je handige informatie voor ouders en leerlingen, bijvoorbeeld over het afnamemoment.
• Bekijk de website van de overheid voor meer informatie over het schooladvies.
• Informatie over de regelgeving over de overgang van de basisschool naar de middelbare school.

Eindtoets oefenen

Wil je de eindtoets oefenen met je kind? Het is niet mogelijk om een exacte kopie van de eindtoets te oefenen. Dat zou ook geen goed beeld geven van het schoolniveau van je kind.

Wel is het mogelijk om de verschillende vaardigheden die aan bod komen in de eindtoets te oefenen met het Oefenboek Eindtoets groep 8:

Voor het extra oefenen van het onderdeel ‘rekenen’ kun je ook hier kijken: Oefenboek rekenen groep 8.

Bekijk ook:

• Cito-toetsen groep 3
• Cito-toetsen groep 4
• Cito-toetsen groep 5
• Cito-toetsen groep 6
• Cito-toetsen groep 7
• Cito-toetsen groep 8

Maaike de Boer, MA

drs. Maaike de Boer is initiatiefneemster van Wijzeroverdebasisschool.nl

Over Maaike