Doorstroomtoets groep 8 (2023-2024): wat je als ouder moet weten
In 2024 maken alle basisschoolkinderen in groep 8 de doorstroomtoets groep 8. Alle basisscholen zijn wettelijk verplicht om deze toets af te nemen.
Verschillende instanties willen een doorstroomtoets aanbieden, bijvoorbeeld Cito (Leerling in beeld), Bureau ICE (IEP) en A-VISION (Route 8). Alle doorstroomtoetsen moeten aan dezelfde inhoudelijke eisen voldoen. Het College voor Toetsen en Examens (CvTE) controleert dat. Begin oktober 2023 wordt duidelijk welke doorstroomtoetsen goedgekeurd zijn.
Veelgestelde vragen over de doorstroomtoets:
De doorstroomtoets moet in 2024 tussen 29 januari en 16 februari worden afgenomen. Voor de digitale versie geldt dat scholen zelf mogen bepalen op welke dagen ze de toets afnemen. Als scholen werken met een papieren versie, staan de dagen vast. De IEP doorstroomtoets staat bijvoorbeeld gepland voor 6 en 7 februari 2024.
Verschillende toetsaanbieders bieden in 2024 een doorstroomtoets aan. De school van je kind kan kiezen uit de volgende toetsen:
– Leerling in beeld doorstroomtoets (van Cito)
– IEP-doorstroomtoets (van Bureau ICE)
– ROUTE 8-doorstroomtoets (van A-VISION)
– AMN-doorstroomtoets (van AMN)
– Dia-toets (van Diataal)
– DOE-toets (van de Rijksoverheid)
De volgende doorstroomtoetsen zijn voor het schooljaar 2023/2024 beschikbaar:
- Leerling in beeld-doorstroomtoets (ook wel bekend als de Cito-doorstroomtoets)
- IEP-doorstroomtoets
- Route 8-doorstroomtoets
- Dia-doorstroomtoets
- AMN-doorstroomtoets
- DOE-toets
Download Oefenbladen Doorstroomtoets groep 8 (gratis)
Wil je graag dat jouw kind weet wat voor soort vragen het kan verwachten tijdens de doorstroomtoets? Download dan nu direct onze gratis Oefenbladen Doorstroomtoets groep 8!
Doorstroomtoets oefenbladen groep 8 (gratis)
Leerling in beeld-doorstroomtoets (Cito)
De Leerling in beeld-doorstroomtoets van Cito is nog steeds razend populair bij de basisscholen. De leerkracht bepaalt vooraf per leerling of die de Cito-doorstroomtoets digitaal of op papier maakt. Als er leerlingen zijn die de papieren versie maken, staan de afnamedata (ook van de kinderen die de toets digitaal maken) vast. In 2024 vindt de toets dan plaats op 6 en 7 februari. Maken alle kinderen de digitale variant, dan moet de toets tussen 5 en 16 februari afgenomen worden.
De digitale variant is (nog) niet adaptief. Dat betekent dat alle leerlingen dezelfde vragen moeten doorwerken.
De doorstroomtoets van Leerling in beeld bestaat uit 3 onderdelen:
- Lezen (alleen meerkeuzevragen)
- Taalverzorging (open en meerkeuzevragen)
- Rekenen (open en meerkeuzevragen)
Cito heeft een aantal nieuwe uitgangspunten gekozen voor de ontwikkeling van de doorstroomtoets. Zo zijn de leesteksten aansprekend en korter dan in de vroegere eindtoetsen. Daarnaast neemt de leerkracht bij het onderdeel spelling o.a. een dictee af. Ten slotte mag taal geen struikelblok meer vormen bij de rekenopgaven.
De Leerling in beeld-doorstroomtoets duurt ongeveer 2 keer 2 uur en kan dus in 2 ochtenden worden afgenomen.
IEP-doorstroomtoets
De IEP-doorstroomtoets is een veelgebruikt alternatief voor de Cito-doorstroomtoets. Ook voor de IEP-doorstroomtoets geldt dat leerkrachten per kind kunnen bepalen of ze hem op papier of digitaal afnemen. De digitale versie is een adaptieve toets. Dat houdt in dat het niveau van de toets zich aanpast aan het niveau van de leerling.
De IEP-toets bestaat, net als de toets van Leerling in beeld, uit Lezen, Taalverzorging en Rekenen. Bij de onderdelen Taalverzorging en Rekenen kunnen kinderen niet alleen meerkeuzevragen verwachten, maar ook open vragen. Verder is het rekenonderdeel minder talig.
Ook de IEP-doorstroomtoets duurt 2 keer 2 uur.
ROUTE 8 doorstroomtoets
De ROUTE 8 doorstroomtoets is een digitale, adaptieve toets. Juist beantwoorde vragen leiden tot moeilijkere vragen en andersom. De beter presterende leerlingen slaan de makkelijke vragen over, zodat zij ook voldoende uitdaging ervaren. De toets is dus voor iedere leerling anders, maar bestaat wel voor ieder kind uit dezelfde, verplichte onderdelen: Leesvaardigheid, Taalverzorging en Rekenen. Kinderen kunnen zowel open als meerkeuzevragen verwachten.
Dit verplichte deel van de ROUTE 8 doorstroomtoets, genaamd Wat kan ik?, duurt maar 2 à 3 uur en kan op 1 dag gemaakt worden. De onderdelen Wie ben ik? en Wat wil ik? zijn optioneel. Wie ben ik? gaat over sociaal-emotioneel functioneren, het leergedrag en de leervoorkeuren van een kind. Bij Wat wil ik? gaat het over het toekomstbeeld, de mening en de eigen visie van het kind.
De afname van de doorstroomtoets groep 8
Alle doorstroomtoetsen hebben 3 verplichte onderdelen: Leesvaardigheid, Taalverzorging en Rekenen. Deze onderdelen werken we hier verder uit.
Leesvaardigheid
Het onderdeel Leesvaardigheid kent een aantal subonderdelen:
Techniek en woordenschat
Dit onderdeel toetst of je kind de betekenis van een woord kan afleiden uit de tekst. Soms staan in de toets verschillende betekenissen van een woord. Je kind moet dan kiezen welke betekenis het beste bij de tekst past. Het gaat hierbij dus altijd om een betekenis binnen een bepaalde context.
Begrijpen
Hierbij moet je kind informatie uit een tekst halen of verbanden tussen zinnen en alinea’s begrijpen.
Interpreteren
Je kind gaat actief zijn voorkennis verbinden met de nieuwe informatie in de tekst. Ook het vinden van de hoofdgedachte, het begrijpen van ironie en het afleiden van informatie horen bij dit onderdeel.
Samenvatten
Hierbij kiest je kind steeds voor de beste samenvatting van een tekst of een alinea. Die samenvatting kan uit zinnen bestaan, of uit schema’s en mindmaps.
Opzoeken
Je kind moet in staat zijn om verschillende informatiebronnen te hanteren, zowel online als offline. Online moet het zoekwoorden weten te bepalen, en snappen hoe een menu en interne links werken.
Alle onderdelen van lezen bestaan uit zowel fictieve teksten als zakelijke teksten. Zakelijke teksten zijn weer onderverdeeld in informatieve, betogende en instructieve teksten. Fictieve teksten kunnen verhalen zijn, maar ook gedichten. Je kind moet in staat zijn te benoemen om wat voor tekst het gaat.
Taalverzorging
Onder taalverzorging valt de spelling van werkwoorden en niet-werkwoorden, het gebruik van leestekens (interpunctie) en van hoofdletters.
Rekenen
De rekentoetsen bestaan voor een deel uit verhaalsommen en voor een ander deel uit kale sommen. Het onderdeel rekenen is onder te verdelen in 4 delen, de zogenaamde rekendomeinen.
Getallen
In deze opgaven moet je kind optellen, aftrekken, vermenigvuldigen en delen met hele getallen, kommagetallen en breuken. Dit kan in een kale som zijn, of in een verhaalsom. Daarbij wordt ook bepaalde feitenkennis verwacht. Je kind moet bijvoorbeeld weten dat er 365 dagen in een jaar zitten.
Onder dit onderdeel valt ook het getalbegrip, waarbij je kind bijvoorbeeld een getal op de getallenlijn moet plaatsen, of getallen moet afronden. Ook het snel herkennen van relaties tussen getallen is van belang. Zo moet je kind weten dat het getal 25 4 keer in 100 gaat, of dat 50% hetzelfde is als de helft.
Verhoudingen
Je kind krijgt allerlei opgaven voorgeschoteld die hij vaak met een verhoudingstabel kan oplossen. Dit zijn opgaven waarin je kind begrippen zoals 1 op 4 moet omzetten naar procenten of moet herkennen in een cirkeldiagram. Maar ook berekeningen rondom snelheid, schaal, recepten, kortingen en prijsvergelijkingen horen bij deze categorie.
Meten & meetkunde
Meten
Dit zijn opgaven waarbij je kind omtrek, oppervlakte, inhoud en gewicht moet berekenen. Je kind moet in staat zijn om maten om te zetten in andere maten (bijvoorbeeld van km naar cm). Verder moet het meetinstrumenten (weegschaal, thermometer) kunnen aflezen. Maar onder meten valt ook het rekenen met geld en tijd.
Meetkunde
Onder meetkunde valt de kennis van allerlei meetkundige vormen (cirkel, piramide, balk enz). Maar ook het aflezen van plattegronden en bouwtekeningen, kennis van de windroos en kaartlezen zijn onderdeel van deze categorie.
Verbanden
Je kind moet bij deze opgaven in staat zijn om diagrammen, tabellen, grafieken, legenda’s en assenstelsels af te lezen en berekeningen uit te voeren met de gegevens hieruit.
Geen studievaardigheden als apart onderdeel in de doorstroomtoets groep 8
In de vroegere Cito Eindtoets waren studievaardigheden lang een apart onderdeel. In de doorstroomtoets is dit niet meer zo. Opzoekvaardigheden, zowel in boeken als op internet, vallen nu onder het onderdeel Leesvaardigheid. Vaardigheden als het aflezen van grafieken vallen nu onder het onderdeel Rekenen.
Wereldoriëntatie
In de vroegere eindtoetsen werd ook wereldoriëntatie getoetst. Dit onderdeel was niet verplicht en telde ook niet mee bij het uiteindelijke schooladvies. De vernieuwde doorstroomtoetsen bevragen dit jaar alleen de verplichte onderdelen: lezen, taalverzorging en rekenen. Aardrijkskunde, geschiedenis en natuur & techniek zijn dus geen onderdeel van deze toets.
Digitale, adaptieve toets of papieren toets
Voorheen kon de leerkracht ervoor kiezen om zwakkere leerlingen een aangepaste toets te laten maken, de zogenaamde N-toets. Daar was veel kritiek op, omdat de leerkracht bepaalde welke toets de leerling ging maken, en daarmee in feite al een soort voorselectie maakte.
Een N-toets maken kan niet meer, maar leerlingen kunnen nu in een aantal gevallen wel een digitale, adaptieve toets maken. Deze toets is beschikbaar voor kinderen van alle niveaus. IEP, ROUTE 8 en DOE werken met dit soort digitale, adaptieve toetsen. De digitale toets van Leerling in beeld (Cito) is (nog) niet adaptief.
Meestal bepaalt de school of jouw kind de digitale toets of de papieren toets maakt. Maar, anders dan bij de N-toets, is hierbij geen sprake van een voorselectie. Het niveau van je kind wordt namelijk op een onafhankelijke manier tijdens de toets bepaald.
In een adaptieve doorstroomtoets groep 8 wordt na een deel van de toets per onderdeel automatisch een inschatting gemaakt van het niveau van het kind. De toets gaat dan verder in 2 niveaus voor rekenen en 2 niveaus voor taal. Het kan zijn dat een kind bijvoorbeeld voor taal op niveau 2 verder gaat en voor rekenen op niveau 1. Het is overigens niet zo dat na dat eerste deel al gelijk het schooladvies vaststaat. Na weer een volgend deel gaat de toets verder op 3 niveaus. Daarna is het toetsniveau bepaald, en maakt je kind enkel nog vragen op zijn niveau.
Voordelen van de digitale, adaptieve afname
- De vragen worden aangepast op basis van de antwoorden van je kind. Zwakkere leerlingen raken niet gefrustreerd en onzeker door te moeilijke vragen en slimme leerlingen worden ook voldoende uitgedaagd.
- Er komt maar 1 vraag tegelijk op het scherm. Voor sommige leerlingen geeft dit rust, waardoor ze zich beter kunnen concentreren.
- Er zijn vragen waarbij de leerlingen antwoorden naar de juiste vakjes moet slepen, of waarbij ze in een plaatje een goed antwoord moeten aanklikken. Verder zijn er open vragen en vragen met beeld- en geluidsfragmenten. Dit maakt de toets afwisselender dan de papieren variant.
Nadelen van digitale afname
- Doordat er maar 1 vraag tegelijk op het scherm komt, kan je kind minder goed inschatten hoeveel tijd het nog nodig heeft voor de rest van de toets. Dat kan de tijdsdruk vergroten. Moeilijke vragen even overslaan kan ook niet, omdat je kind niet terug kan bladeren.
- Je kind kan het lastig vinden om bij rekenen te moeten schakelen tussen papier (kladblaadje) en de computer.
- Sommige kinderen vinden opgaven met bijvoorbeeld schema’s of getallenlijnen minder overzichtelijk op een beeldscherm. Veel kinderen vinden het sowieso niet prettig om van een scherm te lezen.
- Als je kind niet zo handig is met de muis, kan het qua motoriek lastig zijn om bijvoorbeeld te moeten ‘slepen’.
- Voor sommige kinderen is de hierboven beschreven afwisseling in de manier van antwoorden juist verwarrend.
Na de doorstroomtoets
Nadat de papieren doorstroomtoetsen zijn afgenomen, gaan ze terug naar de toetsontwikkelaar. Die kijkt ze na. De scores van de digitale toetsen zijn uiteraard sneller duidelijk. Maar pas als alle toetsen nagekeken zijn, worden de scores vrijgegeven. De school ontvangt de uitslagen uiterlijk 15 maart 2024. Ouders en kinderen krijgen uiterlijk 24 maart het definitieve schooladvies.
Komt er uit de doorstroomtoets een lager schooladvies dan het advies van de school? Dan verandert er niets. Je kind kan gewoon naar het onderwijsniveau dat de school geadviseerd heeft.
Komt er uit de doorstroomtoets een hoger schooladvies? Dan moet de school het advies bijstellen. De school mag ook besluiten dat niet te doen, maar dat kan alleen als dat in het belang is van de leerling.
Voor het extra oefenen van de doorstroomtoets kun je ook hier kijken: Oefenboek Doorstroomtoets Deel 2.
Mirjam Schumacher, BEd Master SEN
Mirjam behaalde een Bachelor of Education (PABO) en een Master SEN. Ze werkte als leerkracht en journaliste en heeft een eigen praktijk voor Remedial Teaching
Gerelateerde artikelen
Doorstroomtoets? Eindtoets? Hoe zit het?
Cito doorstroomtoets groep 8: alle informatie op een rij
Route 8 doorstroomtoets: informatie, tips en oefenen
Reacties
4 reacties op “Doorstroomtoets groep 8 (2023-2024): wat je als ouder moet weten”-
De school van onze zoon heeft de scores nog niet en verwacht ze pas over 3 weken. Kan dit zomaar? Weinig speling als je toch een andere school moet zoeken
-
Beste Jaimie,
De meeste kinderen krijgen in mei de uitslag van de eindtoets. Maar het kan zijn dat sommige toetsaanbieders iets later zijn.
De kinderen die de IEP eindtoets hebben gemaakt, kunnen de uitslag op 6 juni krijgen.Hartelijke groet,
Carola
-
-
Mijn zoon heeft de IEP toets op de computer moeten maken. Klopt dit? Bureau ICE praat niet met ouders.
-
Beste Frans,
Dat kan inderdaad. Er is een papieren versie van de IEP-toets en een digitale versie.Hartelijke groet,
Carola
-
Dorrit Kopping –
Heeft ons zeer goed geholpen. Als oefenmateriaal, dat al zinvol samen is gesteld, maar ook als informatie voor ons ouders. Bedankt ervoor.