Klik hier voor de Cito Oefenpakketten
Als je kind in groep 6 zit, is de afname van de Cito-toets niet meer zo nieuw. Hij weet ondertussen hoe zo’n toets werkt en wat er wordt gevraagd. Maar weet jij als ouder eigenlijk wel wat er precies wordt gevraagd op zo’n toets? Welke Cito-toetsen moet je kind maken in groep 6? En kun je je kind voorbereiden op deze toetsen?
Dit artikel is geschreven door de onderwijsexperts van Wijzer over de Basisschool.
Bekijk de video’s. Abonneer je ook op ons Youtube-kanaal zodat je geen enkele video mist.
De toets voor rekenen groep 6 bestaat uit verschillende onderdelen. Deze onderdelen sluiten aan bij de landelijke domeinen die zijn vastgesteld:
• getallen
• verhoudingen
• meten & meetkunde
• verbanden
De sommen die in de toets voorkomen, zijn de zogenaamde kale sommen en contextsommen.
Bij de kale sommen moet je kind de som simpelweg uitrekenen. Hij kan daar verschillende handige strategieën voor gebruiken. Soms mag dat met hulp van een kladblaadje, maar soms ook niet. Dan is het fijn als je kind goed kan hoofdrekenen.
Het is dan ook een belangrijke voorwaarde dat je kind goed kan automatiseren. In groep 6 worden de sommen al steeds complexer en wordt er steeds meer een beroep gedaan op het handig kunnen rekenen.
Contextsommen noemen we ook wel verhaaltjessommen, redactiesommen of plaatjessommen. Je kind moet dan de som halen uit een verhaaltje of plaatje.
Hier komt het, behalve op automatiseren, ook op inzicht aan. Begrijpt je kind wat er wordt gevraagd? Welke stappen zijn nodig om de som goed uit te rekenen? Moet ik optellen, aftrekken of is het handiger om een verhoudingstabel te gebruiken om achter het antwoord te komen? Kijk hier voor uitleg over verhoudingstabellen:
Als je kind de toets heeft gemaakt, kan de leerkracht precies zien welke onderdelen al goed gaan en welke onderdelen nog extra aandacht nodig hebben. Wil je thuis je kind een steuntje in de rug bieden, dan kunnen de oefenboeken Rekenen van Wijzer over de Basisschool je daar prima bij helpen. Op alle onderdelen van het rekenen wordt oefenstof op een speelse manier aangeboden.
Heeft je kind veel moeite met rekenen? Dan kan dat zelfs leiden tot rekenangst. Door thuis zo nu en dan te oefenen met rekenen en dit op een positieve manier te stimuleren, krijgt je kind weer zelfvertrouwen en ontwikkelt zich uiteindelijk beter.
In groep 6 heeft je kind al een behoorlijke lijst aan spellingswoorden opgebouwd. Sommige woorden kun je met hulp van een regel goed schrijven. Er zijn echter ook woorden die je gewoon moet onthouden, omdat er geen regel op kan worden toegepast. Cito toetst de categorieën die passen bij de leerlijn van spelling groep 6. Veel categorieën komen het jaar erop ook weer aan bod.
Herhaling bij spelling is belangrijk. Zo kan je kind zijn woordbeeld ontwikkelen. De leerkracht kan naar aanleiding van de resultaten precies zien welke categorieën nog lastig zijn en welke je kind al beheerst.
Vanaf groep 6 wordt er ook aandacht besteed aan werkwoordspelling. Wanneer schrijf je een d of t aan het eind van een woord? Of hoe schrijf je die bijvoeglijke naamwoorden ook alweer?
Heeft je kind dyslexie? Dan is spelling waarschijnlijk best lastig. Vooral woorden die je niet met hulp van een regel kunt schrijven, maar gewoon moet weten, zijn vaak een struikelblok. Als je kind een dyslexieverklaring heeft, zijn de resultaten op spelling voor het middelbaar onderwijs een minder belangrijke factor in de beoordeling. Dat is een geruststelling. Uiteraard is het wel belangrijk dat je kind zich blijft ontwikkelen op het gebied van spelling. Oefenen helpt!
Begrijpend Lezen is een belangrijk onderdeel van de ontwikkeling van je kind. Er komen namelijk veel vaardigheden bij kijken om een tekst goed te begrijpen en er vragen over te beantwoorden. Denk maar aan een uitgebreide woordenschat, maar ook technisch goed kunnen lezen is van belang.
Als je kind moeite heeft met technisch lezen, zal daar veel energie naar toe gaan. Dat gaat ten koste van het tekstbegrip. Ook een beperkte woordenschat kan een goed tekstbegrip in de weg staan.
Daarnaast is het belangrijk dat je kind handige strategieën toe kan passen om een tekst te ontleden; teruglezen, verwijswoorden herkennen, signaalwoorden begrijpen, kunnen samenvatten, de hoofdgedachte herkennen enz..
De ontwikkeling van je kind op begrijpend lezen is een belangrijke voorspeller voor een passend advies voor de middelbare school. Als je kind laat zien dat het goed om kan gaan met verschillende soorten teksten, zal het eerder uitstromen naar een hoger niveau.
Cito toetst met behulp van verschillende soorten teksten de vaardigheden van je kind. De Cito-toets Begrijpend Lezen is de meest intensieve toets die je kind moet maken. Vaak wordt hij dan ook op verschillende dagdelen gepland.
De vragen die bij de Cito-toets worden gesteld, zijn meerkeuzevragen. Het is dus ook belangrijk dat je kind een juiste keuze kan maken uit de verschillende antwoorden.
Je kunt thuis je kind ondersteunen door van jongs af aan veel voor te lezen en/of het kind zelf te laten lezen. Zo help je je kind in eerste instantie bij de technisch leesontwikkeling. Bovendien krijgt je kind plezier in het lezen. Stel op een speelse manier vragen over het boek. Laat je kind bijvoorbeeld samenvatten wat het heeft gelezen of stel een vraag waarbij je kind het antwoord moet terugzoeken in de tekst.
Om de woordenschat te stimuleren is het belangrijk dat je zelf gebruik maakt van een rijke woordenschat. Maak je zinnen niet te eenvoudig, maar benoem gerust ook moeilijke woorden. Als je kind niet begrijpt wat je zegt, kun je het altijd nog uitleggen. Zo pikt je kind ongemerkt veel nieuwe woorden op.
Vanaf groep 3 wordt je kind getoetst op technisch lezen. Zeker in het begin is het belangrijk dat de basis voor het lezen wordt gelegd. Cito toetst deze kennis op 2 verschillende manieren.
In eerste instantie wordt er gekeken naar hoe vlot je kind woordrijtjes kan oplezen. Dit wordt de Drie-Minuten-Toets (DMT) genoemd. De test bestaat uit 3 kaarten die oplopen in moeilijkheid. Voor elke kaart krijgt je kind een minuut de tijd.
Deze Cito-toets meet wat je kind op het gebied van technisch lezen kan. Je kind kan namelijk niet uit een zin of verhaaltje het woord voorspellen. Voor kinderen met dyslexie is dit een erg moeilijke toets.
De AVI-toets is ook een Cito-toets voor technisch lezen. Hierbij moet je kind een verhaaltje voorlezen. Er wordt gekeken hoe vlot je kind voorleest, of het nog spelt en of hij fouten maakt in het lezen.
Beide toetsen zeggen iets over het technisch leesniveau van je kind.
Het is gebleken dat leeskilometers helpen als je kind moeite heeft met technisch lezen. Door veel te lezen oefent je kind het woordbeeld en gaat het steeds vlotter.
Technisch lezen is de basis van alles. Als dat niet goed gaat, kan het belemmerend werken bij alle andere vakken. Besteed als ouder dan ook veel tijd aan het samen lezen met je kind. Doe dat van jongs af aan. Belangrijk daarbij is dat je kind het leesplezier behoudt. Laat je kind dan ook vooral zelf boeken uitzoeken die passen bij wat hij leuk vindt. Zo zal je kind eerder geneigd zijn om uit zichzelf te lezen.
Na de Cito-afnames krijgt je kind een rapport waarop je kunt lezen hoe je kind het heeft gedaan. Vaak is er op basis van dat rapport ook een oudergesprek op school met de leerkracht van je kind. In groep 6 kun je al een goede vergelijking maken met de vorige scores van je kind.
Gaat hij in dezelfde ontwikkellijn verder? Zie je een vooruitgang of misschien wel een achteruitgang in de resultaten?
De uitslag van de Cito-toets kan soms vragen oproepen. Wat betekent het als je kind van een II score naar een III score is gegaan? En wat zeggen de scores van de Cito-toetsen over het niveau van je kind? In het artikel Cito en Ouders kun je lezen wat je kunt doen wanneer je vragen hebt over de Cito-toetsen.
Is het wenselijk om thuis te oefenen voor de Cito? Dit is een veel gestelde vraag. Tegenwoordig ervaren veel kinderen druk als het gaat om toetsen op school. Het is heel vervelend als je kind daar last van heeft. De Cito-toets is immers vooral een toets waarmee leerkracht kan signaleren hoe het onderwijs nog beter op jouw kind afgestemd kan worden.
Daarnaast is het ook voor de ontwikkeling van je kind goed als het leert omgaan met prestatiedruk tijdens een toets. De kunst is alleen om daar op een gezonde manier mee om te gaan. Als ouder heb je daar invloed op. Geef aan dat deze toets niet anders is dan alle andere. Het is oké om een lichte spanning te voelen en nieuwsgierig te zijn naar je eigen resultaten.
Zeker in groep 6 is het belangrijk dat kinderen ervaren dat ze zelf invloed hebben op hun eigen prestaties. Dat er vaardigheden zijn die daar invloed op hebben, zoals doorzettingsvermogen, concentratie en een nieuwsgierige leerhouding.
Bespreek dus ook gerust de resultaten op het rapport van je kind en geef inzicht in de vaardigheden die je kind heeft ingezet om bepaalde resultaten te behalen.
Om het zelfvertrouwen van je kind te vergroten tijdens het maken van de Cito-toetsen, kun je gebruik maken van verschillende oefenboeken. Deze boeken sluiten aan bij wat er op een Cito-toets wordt gevraagd. Zo raakt je kind vertrouwd met de vraagstelling en zal hij merken dat toetsen maken simpelweg onderdeel is van het leerproces.
Wil je meer weten over de Cito-toetsen per groep? Bekijk dan de onderstaande links.
