Spelling is in groep 5 voor veel kinderen lastig. Wil je spelling met je kind oefenen?
Bekijk in dit artikel de beste tips en download de gratis oefenbladen spelling voor groep 5.
Spellen is geen doel op zich, maar een middel om een doel te bereiken: de schriftelijke taalvaardigheid. Dit is de basis voor een goede schriftelijke communicatie.
Spellen is een onderdeel van taalonderwijs, waarbij de nadruk ligt op zowel het proces als het product. Jouw kind is elke dag met spelling bezig. Daarom is het als ouder belangrijk om te weten wat er dit jaar in groep 5 aangeboden wordt, zodat je ook thuis kunt spelen met spellen.
Bij spellen worden klanken onderscheiden. Aan klanken worden letters gekoppeld die op de juiste plaats gezet moeten worden. Deze vaardigheid wordt geleerd tijdens de spellinglessen. Als je kind de spellingregels beheerst, kan het de vaste klank-letterkoppelingen toepassen bij alle woorden.
De spellingles omvat onder meer een instructie, een begeleide inoefening en zelfstandig werken. Tijdens de instructie worden de regels aangeboden in combinatie met woorden. Het gaat hierbij om woorden die aansluiten bij het dagelijks taalgebruik van de leerlingen.
Begeleide inoefening geeft de leerkracht de mogelijkheid tot het geven van feedback en het controleren of de gestelde doelen zijn bereikt.
Bij het zelfstandig oefenen gaat je kind het geleerde zelf toepassen. De klanken van de woorden bepalen de keuze van de letters. Door naar de klanken te luisteren, herkent je kind aan welke letters de klanken gekoppeld moeten worden. Dit kan geoefend worden in vier stappen:
Een spellingcategorie benoemt een groep woorden waarvoor dezelfde spellingregel geldt. Deze regel is makkelijk te onthouden en geldt als oplossingsstrategie waarmee je alle soortgelijke woorden op de juiste manier kunt schrijven.
Een voorbeeld:
Woorden met -ng of -nk.
De spellingregel is: Je hoort één klank: ng. Je schrijft twee letters: ng.
Een hulpmiddel is: Bang voor de slang. Ng, wat klinkt dat raar. De n en g horen bij elkaar.
Ons alfabet heeft 26 letters, maar sommige letters hebben meerdere klanken (bijvoorbeeld de /e/ in ‘snel’ of ‘geven’). De Nederlandse taal kent ongeveer veertig klanken, die soms op verschillende manieren geschreven worden (denk aan /ei/ en /ij/).
Dat maakt de Nederlandse spelling heel lastig. Er wordt in spellingmethodes gebruik gemaakt van spellingstrategieën, die je gebruikt om tot de juiste spelling van een woord te komen.
Er bestaan directe en indirecte spellingstrategieën. Je maakt gebruik van de directe spellingstrategie als je een woord zo vaak hebben geschreven dat je niet meer hoeft na te denken hoe het goed gespeld moet worden. Het spellen is geautomatiseerd.
Je gebruikt een indirecte spellingstrategie als je bij het schrijven van een woord bepaalde denkhandelingen moet toepassen. Enkele voorbeelden:
Om spelling te toetsen is het dictee in groep 5 een effectief middel om vast te stellen of je kind de leerstof beheerst. De aangeboden spellingregels komen terug. Het dictee wordt gemaakt met behulp van de vier stappen. Er bestaan diverse soorten dictees. Enkele voorbeelden:
Problemen met spelling zie je als kinderen zelf gaan schrijven. Niet alle woorden zijn geautomatiseerd. Daarom is herhaling zo belangrijk. Kinderen die zwak zijn in spelling, hebben vaak moeite met de klank-letterkoppeling. Ze schrijven op wat ze horen. Ze leren vaak de woorden uit het hoofd, maar dat kan niet altijd.
Regels zijn een hulpmiddel om alle soorten woorden goed te kunnen schrijven. Regels moet je toepassen en dat valt niet mee. Je kind kan zich er onzeker door voelen.
Tip:
Oefen regelmatig samen de woorden die in de klas worden aangeboden door middel van een klein dictee. Maak gekke zinnen die je kind grappig vindt. Zo ben je spelenderwijs aan het spellen. Herhaling en directe feedback zijn enorm effectief. Kijk het meteen samen na, laat je kind de spellingcategorie en -regel herhalen. Herstel de fout meteen en geef complimenten. Daar bloeit je kind van op!
Bekijk ook:
In de Cito-toets spelling die in januari in groep 5 wordt afgenomen (Cito spelling M5) komen de volgende spellingcategorieën aan bod:
In de Cito-toets spelling die in juni in groep 5 (Cito spelling E5) wordt afgenomen, komen de volgende spellingcategorieën aan bod:
Tip!
Oefen spelling met de oefenboeken spelling van Aandachtvoorrekenen.nl. De oefenboeken zijn afgestemd op de Cito-toetsen spelling.
- Het Oefenboek Spelling Groep 5 – 1e helft schooljaar is afgestemd op de Cito-toets spelling die in januari wordt afgenomen (Cito Spelling M5).
- Het Oefenboek Spelling Groep 5 – 2e helft schooljaar is afgestemd op de Cito-toets spelling die in juni wordt afgenomen (Cito Spelling E5).
Voor groep 5 zijn diverse taal- en spellingmethodes op de markt. Het is goed om als ouder te weten welke methode de school gebruikt, zodat je weet wat en hoe je kind het spellen leert. Enkele voorbeelden: