Wat zijn lettergrepen?

Hoe kun je woorden splitsen in lettergrepen?
Beklemtoonde lettergrepen of onbeklemtoonde lettergrepen?
Wat zijn lettergrepen: samenvatting

Ieder woord bestaat uit minstens één lettergreep. Een woord met meerdere klanken kun je opdelen in lettergrepen. Een lettergreep is dus een deel van een woord. Je kunt de lettergrepen vaak horen door een woord uit te spreken en mee te klappen met de klanken.

In dit artikel lees je meer over lettergrepen als onderdeel van het vak spelling en hoe je ze kunt onderscheiden. Ook leg ik het verschil uit tussen beklemtoonde en onbeklemtoonde lettergrepen.

Hoe kun je woorden splitsen in lettergrepen?

Om een woord te kunnen splitsen in lettergrepen, moet je weten bij welke letter je af moet breken. Iedere lettergreep bevat minstens 1 klinker. Met klinkers bedoelen we de letters a, e, o, i en u. Er kunnen dus ook meerdere klinkers in een lettergreep zitten. Dit noemen we een klinkergroep.

Voorbeelden van klinkergroepen zijn bijvoorbeeld oe, ui, aai en ieuw.

Daarnaast kan een lettergreep nog 1 of meerdere medeklinkers bevatten. Medeklinkers zijn alle overige letters van het alfabet.

De eenvoudigste manier om lettergrepen te onderscheiden, is door het woord langzaam te scanderen. Dat houdt in dat je alle klanken van een woord los van elkaar uitspreekt. Het helpt hierbij om bij iedere klank die je hoort een keer te klappen.

Het woord ‘taaladvies’ heeft bijvoorbeeld 3 lettergrepen. Spreek ze maar eens hardop uit op een rustig tempo. Als je dat doet, dan kun je 3 klankgroepen onderscheiden. Kun je ze horen? Het woord wordt op de volgende manier verdeeld: taal-ad-vies.

Deze truc werkt ook bij langere woorden, zoals het woord televisieproductie. Als je dit woord langzaam hardop uitspreekt, hoor je dat het kan worden verdeeld in klankgroepen: te-le-vi-sie-pro-duc-tie.

Sommige woorden hebben maar 1 klank en dus ook 1 lettergreep. Dit zijn korte woorden zoals vis, bal, fiets en kom. Deze woorden bevatten steeds 1 klinker of klinkergroep en 1 of meerdere medeklinkers.

Lettergrepen zijn niet alleen handig om woorden mee in stukjes te hakken, maar ze zorgen er ook voor dat je weet hoe je nieuwe woorden uit moet spreken. Ook kun je ze gebruiken om na te gaan of de spelling van een woord correct is.

Beklemtoonde lettergrepen of onbeklemtoonde lettergrepen?

Er zijn twee soorten lettergrepen te onderscheiden. Dan heb ik het over de beklemtoonde lettergreep en de onbeklemtoonde lettergreep. Een klemtoon houdt in dat een bepaalde klank in een woord meer wordt benadrukt bij het uitspreken ervan, dan de andere klanken van dat woord.

Wanneer je het woord ‘appel’ uitspreekt, kun je het opdelen in 2 lettergrepen: ap-pel. Je merkt hierbij dat je de eerste klank van dit woord met meer nadruk uitspreekt dan het tweede. De klemtoon ligt in dit geval dus op ‘ap’ en niet op ‘pel’.

Hetzelfde kun je doen met het woord ‘kano’, ka-no. Ook bij dit woord leg je meer nadruk op de eerste lettergreep. Deze lettergreep is dus een beklemtoonde lettergreep. De eerste lettergreep van een woord is niet altijd de lettergreep met een klemtoon. Bij het woord ‘koningin’ ligt de klemtoon bijvoorbeeld op de laatste lettergreep. Ko-nin-gin.

De lettergrepen waar je tijdens het uitspreken geen nadruk op legt, noemen we onbeklemtoonde lettergrepen. Denk maar weer aan het woord appel. De nadruk ligt op de eerste lettergreep, en niet op de tweede. De tweede lettergreep is dus een onbeklemtoonde lettergreep.

Bekijk ook onze uitleg over open en gesloten lettergrepen.