Spelling groep 5 oefenen: handleiding voor ouders

Gratis oefenbladen spelling groep 5 (PDF)

Download de oefenbladen spelling. Ook rekenen groep 5 oefenen. Klik op de link!

Oefenbladen Spelling Groep 5 (Gratis)

Download

Uitleg en tips voor het oefenen van spelling in groep 5

Spellen is geen doel op zich, maar een middel om een doel te bereiken: de schriftelijke taalvaardigheid. Dit is de basis voor een goede schriftelijke communicatie.

Spellen is een onderdeel van taalonderwijs, waarbij de nadruk ligt op zowel het proces als het product. Jouw kind is elke dag met spelling bezig. Daarom is het als ouder belangrijk om te weten wat er dit jaar in groep 5 aangeboden wordt, zodat je ook thuis kunt spelen met spellen.

Bij spellen worden klanken onderscheiden. Aan klanken worden letters gekoppeld die op de juiste plaats gezet moeten worden. Deze vaardigheid wordt geleerd tijdens de spellinglessen. Als je kind de spellingregels beheerst, kan het de vaste klank-letterkoppelingen toepassen bij alle woorden.

De spellingles in groep 5

De spellingles omvat onder meer een instructie, een begeleide inoefening en zelfstandig werken. Tijdens de instructie worden de regels aangeboden in combinatie met woorden. Het gaat hierbij om woorden die aansluiten bij het dagelijks taalgebruik van de leerlingen.

Met begeleide inoefening heeft de leerkracht de mogelijkheid om feedback te geven en te controleren of de gestelde doelen zijn bereikt.

Bij het zelfstandig oefenen gaat je kind de geleerde stof zelf toepassen. De klanken van de woorden bepalen de keuze van de letters. Door naar de klanken te luisteren, herkent je kind aan welke letters de klanken gekoppeld moeten worden. Dit kan geoefend worden in 4 stappen:

• Stap 1: je hoort het woord.
• Stap 2: je herkent de (klank)structuur.
• Stap 3: je kent de spellingcategorie met de spellingregel en schrijft het woord op.
• Stap 4: je controleert of het woord goed is geschreven.

Een spellingcategorie benoemt een groep woorden waarvoor dezelfde spellingregel geldt. Deze regel is makkelijk te onthouden en geldt als oplossingsstrategie waarmee je alle soortgelijke woorden op de juiste manier kunt schrijven.

Een voorbeeld:

Woorden met -ng of -nk.
De spellingregel is: Je hoort 1 klank: ng. Je schrijft 2 letters: ng.
Een hulpmiddel is: Bang voor de slang. Ng, wat klinkt dat raar. De n en g horen bij elkaar.

Ons alfabet heeft 26 letters, maar sommige letters hebben meerdere klanken (bijvoorbeeld de /e/ in ‘snel’ of ‘geven’). De Nederlandse taal kent ongeveer 40 klanken, die soms op verschillende manieren geschreven worden (denk aan /ei/ en /ij/).

Dat maakt de Nederlandse spelling heel lastig. Er wordt in spellingmethodes gebruik gemaakt van spellingstrategieën, die je gebruikt om tot de juiste spelling van een woord te komen.

Er bestaan directe en indirecte spellingstrategieën. Je maakt gebruik van de directe spellingstrategie als je een woord zo vaak hebt geschreven, dat je niet meer hoeft na te denken hoe het goed gespeld moet worden. Het spellen is geautomatiseerd.

Je gebruikt een indirecte spellingstrategie als je bij het schrijven van een woord bepaalde denkhandelingen moet toepassen. Enkele voorbeelden:

• Fonologische strategie (luisterwoorden): Je splitst een woord op in afzonderlijke klanken of klankgroepen en schrijft daar de bijbehorende letters voor. Tip voor je kind: Ik luister goed naar het woord. Dan schrijf ik het zoals het hoort.
• Woordbeeldstrategie (weetwoorden): Je doet een beroep op je geheugen. Deze strategie is handig bij leenwoorden (bijvoorbeeld centrum, taxi) en bij woorden die klanken bevatten die op verschillende manieren geschreven kunnen worden, zoals ei-ij, ou-au en g-ch. Tip voor je kind: Ik heb dit woord uit mijn hoofd geleerd. Daarom schrijf ik het niet verkeerd.
• Regelstrategie (regelwoorden): Bij het schrijven van een niet-klankzuiver woord pas je een spellingregel toe. Een regel houdt in dat in een bepaalde situatie een klank of een klankcombinatie anders geschreven wordt. Bijvoorbeeld: hoor je /ies/ aan het eind van een meerlettergrepig woord, dan schrijf je /isch/. Tip voor je kind: Ik heb voor dit woord een regel geleerd. Daarom schrijf ik het niet verkeerd.
• Analogiestrategie (net als-woorden): Je schrijft een woord door het te vergelijken met een ander woord. Je schrijft woorden op basis van een ontdekte regelmaat, zonder dat de regels specifiek zijn aangeleerd. Je kunt vergelijken op basis van overeenkomst in klankvorm (slapen – schrapen) of op basis van een overeenkomst in betekenis (vertrouwelijk – trouwen). Tip voor je kind: Ik denk aan het net-als-woord. Want dat is van dezelfde soort.
• Hulpstrategie (opzoekwoorden): Je gebruikt geheugensteuntjes of ezelsbruggetjes. Bijvoorbeeld: aan het eind van een woord kan nooit een v of z staan, dus schrijf je ‘poes’ in plaats van ‘poez’. Je kunt ook het woord opzoeken in het woordenboek. Tip voor je kind: Ik ga naar dit woord op zoek. Ik pak daarvoor het woordenboek.