Rekenen met tijd

Op de basisschool leert jouw kind onder andere rekenen met tijd. Voor het vak rekenen op de basisschool bestaat een leerlijn. Dat is een volgorde, waarin de basisschool in de verschillende groepen de onderdelen van rekenen aanbiedt. Onderdeel van die leerlijn is het bijvoorbeeld ook het gedeelte meten, tijd en geld.

Op de website van het SLO, kun je lezen wat deze leerlijn rekenen inhoudt. Je vindt daar terug wat de basisschool in ieder leerjaar binnen rekenen aanbiedt. Dat geldt ook voor rekenen met tijd.

Op die website vind je wat rekenen met tijd in ieder groep inhoudt. Zo leert je kind in groep 1 en 2 bijvoorbeeld de dagen van de week. In groep 5 leert je kind tijdsduur berekenen op basis van verschillende data en in groep 8 leert je kind zelfs rekenen met de tijdzones van de wereld!

Rekenen met tijd heeft niet alleen met klokkijken te maken. Het omvat ook andere rekenaspecten, zoals het aflezen van een kalender en het ontwikkelen van referentiematen, zoals kilometer per uur. In dit artikel geven we je verder uitleg van het rekenen met tijd. Ook vertellen we je hoe jij met je kind op verschillende manieren het rekenen met tijd kunt oefenen.

Download hier de oefenbladen klokkijken groep 4/5 en de oefenbladen klokkijken groep 6/7/8

Oefenbladen Klokkijken Groep 4/5 (Gratis)

Download

Oefenbladen Klokkijken Groep 6/7/8 (Gratis)

Download

Rekenen met tijd: van seconden tot jaren

Rekenen met tijd begint in de kleuterjaren al met het aanleren van de dagen van de week. In de meeste kleutergroepen start de leerkracht de dag met een liedje over welke dag het is, welke maand en welk seizoen.

Je kind leert in de onderbouw ook begrippen als ochtend, middag, avond en nacht. Wanneer is wat en hoe laat is het dan ongeveer? Zo leert je kind al van jongs af aan spelenderwijs een besef van tijd te ontwikkelen.

In de groepen 4 en 5 gaat de meeste aandacht binnen tijdrekenen uit naar het leren klokkijken. Dat begint met de analoge klok met hele en halve uren. Later komen daar kwartieren en minuten bij. Ook maakt de rekenmethode dan een koppeling tussen de analoge en de digitale klok. In groep 5 komt ook het aflezen van de maandkalender ook aan bod.

In groep 5 en 6 leert je kind ook tijdsmaten omrekenen. Bijvoorbeeld van uren naar minuten, van minuten naar seconden, maar ook van maanden naar dagen. Hoeveel dagen hebben de maanden en hoeveel maanden zitten er in een jaar? Voor het aantal dagen in de maand gebruiken we wel de ‘knokkeltruc’.

In groep 7 en 8 komen moeilijkere berekeningen met tijd aan bod. Denk hierbij aan termen als kwartalen en eeuwen. Ook rekenen met tijdzones over de hele wereld staan op het programma. Als het in Amsterdam 14.00u is, hoe laat is het dan in New York? Ook rekenen met afgeleiden van tijd, zoals snelheid in km per uur komen in redactiesommen aan bod.

Hier volgt een overzicht van de begrippen die op de basisschool binnen tijdrekenen aan bod komen.

Leuke manieren om tijdrekenen te oefenen en te leren

Bij jonge kinderen kun je al vroeg beginnen om op speelse manier te oefenen met tijd. Dit kun je gewoon in een praatje doen, terwijl je bijvoorbeeld aan het wandelen bent, op de fiets zit of in de auto.

We zetten wat tips voor jou op een rijtje:

• Benoem samen met je kind de delen van de dag: ochtend, middag, avond. Vertel wat er dan gebeurt.

Bijvoorbeeld: naar de crèche, naar oma, middageten en bedtijd.

• Praat eens over de seizoenen en laat je kind eens opnoemen wat er hoort bij een seizoen. Bijvoorbeeld: paddenstoelen en kastanjes bij de herfst.
• Bij wat oudere kinderen kun je aan de dagdelen ook een tijd verbinden.

Bijvoorbeeld: om 7 uur staan we op, om 12 uur gaan we middageten en om 6 uur avondeten.

• Kinderen vinden het altijd leuk om te weten over hoeveel nachtjes ze jarig zijn. Maak eens samen een aftelkalender, Ook kun je in volgorde aangeven wie eerst jarig is.

Bijvoorbeeld: eerst opa, dan mama, dan zus en dan jij.

Oefeningen voor tijd- en klokrekenen

Als ouder wil je natuurlijk graag je kind helpen met leren klokkijken. Dat hoeft echt niet altijd op een schoolse manier aan de keukentafel. Het leren van de tijd en het rekenen met uren kan je op een speelse manier doen, zodat het ook nog leerzaam is!

• Voor klokkijken geldt: oefening baart kunst. Geef je kind een oefenklok of een horloge, en praat regelmatig over de tijd en over hoe laat het is.
  
  
• Digitale klokken zijn voor de meeste kinderen het makkelijkst om af te lezen. Je vindt ze overal: op de computer, op de televisie en in de keuken. Lastiger is om de koppeling te maken met de normale, de analoge klok. Probeer ook dit te oefenen. Een manier om dit te oefenen is om een memory te maken van analoge en digitale tijden die bij elkaar horen.
  
  
• Begin met de kleine wijzer. Klokkijken is best lastig, dus houd het in het begin simpel. Richt je vooral op de kleine wijzer en de hele uren.
  
  
• Later komt de grote wijzer aan bod. Die vertelt je over de hele uren, halve uren, kwartieren en minuten.
  
  
• Op internet zijn talloze websites te vinden waarop je met jouw kind de tijd kunt oefenen.
  
  

Heb je nog niet genoeg geoefend of wil je nog wat extra oefenwerk voor je kind, neem dan eens een kijkje in onze webshop. Daar vind je voor diverse groepen oefenboeken voor het leren klokkijken.

Bekijk ook onze video’s op ons YouTube-kanaal om te oefenen met klokkijken:

Hoe tijdrekenen je helpt bij het verbeteren van je rekenvaardigheden

Klok kunnen kijken is ten allen tijde handig. Overal ter wereld kun je ermee uit de voeten. Rekenen met tijd komt in allerlei vormen voor op de basisschool, ook op de citotoetsen.

Tijdrekenen helpt jouw kind tevens bij het verbeteren van zijn rekenvaardigheden. Als je namelijk eenmaal kunt klokkijken, heb je inzicht in allerlei verhoudingen. Zoals dat er 60 minuten in een uur zitten en 60 seconden in een minuut.

Rekenen met een kwartier is ook een handige rekenvaardigheid. Een kwart, een vierde, komt namelijk veel voor binnen het rekenonderwijs.

Kortom, ga samen aan de slag en geef jouw kind thuis dat extra duwtje in de rug wat betreft rekenen met tijd. Het is ten allen tijde handig en bereidt jouw kind voor op het verdere rekenen met tijd.

Natasja de Vrind, BEd

Natasja de Vrind is ruim 24 jaar leerkracht in de bovenbouw van het basisonderwijs. Naast het behalen van haar opleiding tot intern begeleider, hield ze zich bezig met een expertgroep voor rekenen en werkte ze op de PABO, waar ze stagiaires begeleidde. De laatste jaren staat ze parttime voor de groep en houdt ze zich daarnaast vooral bezig met haar andere passie: schrijven.

Over Natasja