Spelling groep 8: uitleg en tips

In groep 8 komt het einde van de basisschoolperiode in zicht. Je kind houdt zich bezig met het naderende afscheid. De eindmusical en het schoolkamp spelen een grote rol. Maar er wordt ook nog geleerd. In de klas wordt bijvoorbeeld nog veel aandacht besteed aan spelling.

In dit artikel lees je wat je kind leert tijdens de spellinglessen in groep 8. Ook vertellen we je meer over de meest voorkomende spellingproblemen en geven we je tips voor thuis. Zo kun je je kind waar nodig ondersteunen.

Gratis Oefenbladen Spelling downloaden (PDF)

Download de oefenbladen spelling. Ook rekenen groep 8 oefenen? Klik op de link!

Werkbladen Werkwoordspelling Groep 7/8 (Gratis)

Werkbladen Spelling Groep 8 (Gratis)

Video's met uitleg en leuke spelletjes

Bekijk de video’s met informatie over de spellingcategorieën per groep.

werkwoordspelling-d-t
  • Spelling

Werkwoordspelling d of t – voorkom deze veelgemaakte fout

 
Bekijk preview komma gebruiken
  • Spelling

Wanneer gebruik je een komma? Bekijk de 5 regels en voorbeelden

 
Bekijk preview onvoltooid deelwoord
  • Spelling

Onvoltooid deelwoord – duidelijke uitleg met voorbeelden

 
Dictee groep 8

Dictee groep 8 oefenen thuis

In het eindjaar van het basisonderwijs wordt met de dicteewoorden van groep 8 geoefend met verschillende categorieën. Naast moeilijke woorden, trema’s en tussenletters zoals de -n en -s, komen ook werkwoorden aan bod in het dictee van groep 8.
Bekijk artikel
Spelling groep 8

Spelling groep 8: uitleg en tips

In groep 8 komt het einde van de basisschoolperiode in zicht. Je kind houdt zich bezig met het naderende afscheid. De eindmusical en het schoolkamp spelen een grote rol. Maar er wordt ook nog geleerd. De leerkracht besteedt bijvoorbeeld nog […]
Bekijk artikel
wil of wilt

Is het ‘wil’ of ‘wilt’?

Schrijf je ‘wil’ of ‘wilt’? Die vraag over spelling wordt regelmatig gesteld en is niet in 1 zin te beantwoorden. Daarom geven we je in deze blog wat achtergrondinformatie en vertellen we je precies wat je moet schrijven in verschillende […]
Bekijk artikel

Producten

Vragen en antwoorden

Wat leert mijn kind in groep 8 bij spelling?

In groep 8 gaat je kind aan de slag met 2 aparte spellingonderdelen:

  • spelling van de werkwoorden
  • spelling van de niet-werkwoorden

Bij de werkwoordspelling leert je kind bijvoorbeeld hoe het een persoonsvorm tegenwoordige tijd en verleden tijd schrijft. Ook komt de spelling van het voltooid deelwoord aan bod.

Bij spelling van de niet-werkwoorden krijgt je kind te maken met veel nieuwe regels. Zo oefent je kind woorden met -x- en -y- en woorden die eindigen op -iaal, -eaal, -ieel en -ueel. Ook stoffelijke bijvoeglijke naamwoorden komen langs, net als woorden met een tussen-n.

Wil je precies weten met welke spellingregels je kind in groep 8 te maken krijgt? Lees dan dit artikel.

Hoe wordt spelling in groep 8 getoetst?

In groep 8 maakt je kind verschillende soorten spellingtoetsen:

  • toetsen die horen bij de methode
  • toetsen die horen bij het leerlingvolgsysteem (LVS)

Veel van deze toetsen zijn dictees. Daarbij leest de leerkracht een zin voor en moet je kind (een deel van) de zin opschrijven.

De LVS-toetsen (bijvoorbeeld de doorstroomtoets) bestaan naast dictees soms ook uit meerkeuzevragen. Je kind moet dan bijvoorbeeld kiezen welk van de 4 woorden goed is gespeld. In deze LVS-toetsen zitten ook open vragen. Je kind moet dan een heel woord óf de ontbrekende letters van het woord invullen.

Wat hebben lezen en spelling met elkaar te maken?

Als je kind veel leest, heeft dat een positief effect op de spellingvaardigheid. Hoe vaker je kind een woord ziet, hoe beter het woordbeeld wordt opgeslagen in de hersenen. Al die woordbeelden komen in het brein weer naar boven als je kind die woorden zelf moet schrijven.

Daarom is het goed als je kind regelmatig in aanraking komt met leesboeken. Leest je kind niet graag zelf? Lees het dan voor en laat het tegelijkertijd meelezen.

Waarom is spelling belangrijk?

Natuurlijk komt een foutloze tekst altijd beter over dan een tekst vol fouten. En dat is niet alleen op school zo. Welk beroep je kind later ook kiest, het zal (bijna) altijd met taal te maken krijgen. Of het nu om een sollicitatiebrief of het plaatsen van verkeersborden gaat.

De website taalvoutjes.nl vond de volgende tekst onder een verkeersbord dat een stopverbod aangaf:

Geld voor de hele straat.

Je ziet dat een kleine fout grote gevolgen kan hebben…

Spelling in groep 8

Bij spelling moet je kind klanken omzetten naar geschreven taal. Hij moet daarbij zelf bedenken hoe hij de uitgesproken woorden moet schrijven. Daar komen nogal wat regels bij kijken.

Gelukkig is je kind in zijn hele basisschoolcarrière al druk geweest met al die ingewikkelde spellingregels. Eigenlijk al vanaf het moment dat hij leerde schrijven in groep 3.

Je kunt je voorstellen dat de hoeveelheid aan te leren spellingregels in groep 8 heel wat hoger ligt dan in groep 3. En dat de moeilijkheidsgraad flink is toegenomen.

Als alles goed is gegaan in de voorgaande jaren, zal dat geen enkel probleem zijn. Je kind leert ook dit jaar stap voor stap nieuwe regels bij en herhaalt de oude regelmatig.

Bij spelling moet je kind klanken omzetten naar geschreven taal.

 

Toetsing spelling groep 8

In groep 8 wordt spelling op verschillende manieren getoetst. De leerkracht zal je kind regelmatig een dictee voorschotelen. Daarin komen de recent aangeboden spellingregels aan bod. Ook de eerder aangeleerde regels worden getoetst.

In alle gevallen leest de leerkracht zinnen voor die je kind moet opschrijven.

Naast dictees krijgt je kind regelmatig methodegebonden toetsen en LVS-toetsen aangeboden. Methodegebonden toetsen horen bij de taalmethode die gebruikt wordt op de basisschool van jouw kind. Iedere basisschool bepaalt zelf welke methode gebruikt wordt.

LVS staat voor leerlingvolgsysteem. Gedurende de hele basisschoolcarrière wordt het niveau van je kind gemonitord met behulp van zo’n systeem. De bekendste leerlingvolgsystemen zijn die van Cito en IEP.

De LVS-toetsen spelling bestaan uit dictees of meerkeuzevragen. In dat laatste geval moet je kind aangeven welk antwoord goed gespeld is. Of welk antwoord fout gespeld is.

De LVS-toetsen worden ieder jaar meerdere malen afgenomen. Dat maakt dat de leerkracht in groep 8 een duidelijk beeld heeft van de ontwikkeling van je kind; onder andere op het gebied van spelling.

In groep 8 heeft de leerkracht door het LVS een goed beeld van de ontwikkeling van je kind. Ook op het gebied van spelling.

 

Meestgebruikte spellingmethoden

De leerkracht van je kind gebruikt voor zijn spellinglessen een lesmethode. Iedere grote uitgeverij heeft 1 of meerdere spelling- of taalmethodes in het assortiment.

Binnen zo’n methode is rekening gehouden met de kerndoelen die op landelijk niveau verplicht zijn gesteld. Het SLO (Stichting Leerplan Ontwikkeling) houdt zich bezig met het ontwikkelen van onderwijsplannen die goed op elkaar en op de actualiteit zijn afgestemd. Daar zijn de kerndoelen een belangrijk onderdeel van.

De kerndoelen die SLO heeft opgesteld zijn vrij breed. Scholen mogen dus zelf bepalen hoe ze kinderen naar het juiste uitstroomniveau opleiden. De spellingmethodes vormen vaak de kapstok waar de spellinglessen aan worden opgehangen.

Hieronder staan de meestgebruikte spellingmethodes in groep 8 op een rijtje.

De spellingmethode die een school gebruikt, vormt vaak de kapstop waar de spellinglessen aan worden opgehangen.

 

Taal actief

Bij Taal actief van Malmberg staat communicatie centraal. De toepassing van (correct) taalgebruik is niet alleen het doel, maar ook het middel.

Bij de spellinglessen van Taal actief wordt gewerkt met het driefasenmodel. Fase 1 is aanleren. Een nieuwe spellingcategorie wordt dagelijks aangeboden.

Fase 2 staat in het teken van vasthouden. In de dictees en oefeningen komen de categorieën van een vorig thema uitgebreid terug.

In fase 3 wordt de geleerde kennis onderhouden. De stof komt nog regelmatig terug, maar niet meer zo vaak als in fase 1 en 2.

In Taal actief kan spelling op verschillende niveaus en tempo’s worden aangeboden. Zo werkt ieder kind op een passende manier aan zijn spellingontwikkeling.

Taal actief kan zowel op papier als digitaal worden aangeboden. Of in een mix van die 2 opties.

Taal actief Malmberg

 

Staal

Ook Staal is afkomstig van uitgeverij Malmberg. Deze methode is toepassingsgericht en aan de hand van thema’s. De eerste 2 weken krijgen ze instructie, waarna ze in week 3 de geleerde stof toepassen in een eindopdracht. In week 4 wordt hun werk geëvalueerd.

Staal is de enige methode waarin spelling en grammatica bewust worden gecombineerd. Bepaalde grammaticale kennis is handig bij het aanleren van de spellingregels. Zo is het bij werkwoordspelling bijvoorbeeld praktisch als kinderen weten wat het verschil is tussen een persoonsvorm en een voltooid deelwoord.

Net als bij Taal actief bestaat Staal uit digitale en papieren leermiddelen. Ook differentiatie is mogelijk.

Staal malmberg

 

Spelling op maat

Spelling op maat van Noordhoff richt zich, zoals de naam al doet vermoeden, helemaal op spelling. Kinderen werken iedere week 4 keer aan spelling. De eerste les is een instructieles en tijdens de tweede les werken de kinderen zelfstandig. In de derde les krijgen ze een woorddictee en in de vierde les wordt de geleerde stof herhaald.

Spelling op maat heeft veel extra oefenmateriaal voor kinderen die spelling lastig vinden. Kinderen die fluitend door de spellinglessen heen fietsen, worden juist voorzien van extra, moeilijker materiaal.

Spelling op maat Noordhoff

 

Taaljacht

De nieuwste taalmethode van uitgeverij Zwijsen heet Taaljacht. In deze methode staan alle taalonderdelen met elkaar in verbinding. Kinderen leren hun spellingregels, waarna ze de regels direct toepassen in praktische (samenwerkings)opdrachten.

Taaljacht Zwijsen

 

Wat leert je kind bij spelling in groep 8?

Eerder in dit artikel gaven we al aan dat spellingmethodes gebaseerd zijn op de kerndoelen van SLO. Het is de bedoeling dat kinderen bij het verlaten van de basisschool bepaalde referentieniveaus hebben behaald.

Dat betekent dus dat niet iedere school zijn spellinglessen op dezelfde volgorde en manier aanbiedt.

Om je toch een idee te geven van de globale leerstof zoals die in groep 8 aangeboden kan worden, geven we hieronder voorbeelden van spellingcategorieën die dat jaar kunnen worden aangeboden.

Daarin maken we onderscheid tussen niet-werkwoorden en werkwoorden. Dat doen we simpelweg omdat werkwoordspelling vanaf groep 6 een belangrijke plek inneemt in de spellinglessen.

 

Spelling niet-werkwoorden

In de meeste spellingmethodes komen de volgende (nieuwe) onderdelen aan bod in groep 8:

Naast deze nieuwe regels zijn de woorden gemiddeld genomen langer dan in de voorgaande groepen. Woorden van 3 of 4 lettergrepen zijn geen uitzondering meer.

 

Werkwoordspelling

Werkwoordspelling neemt een belangrijke plaats in tijdens de spellinglessen in groep 8, net als bij spelling in groep 7. Dit jaar komen de volgende onderwerpen aan bod:

 

Spellingstrategieën groep 8

Er zijn ontzettend veel spellingregels waar je kind rekening mee moet houden. Daarom leert je kind verschillende strategieën aan. Dat kunnen zowel directe als indirecte strategieën zijn.

De directe strategie wordt toegepast als je kind totaal niet meer hoeft na te denken hoe het een woord moet schrijven. Regels zijn niet meer van belang; je kind kent simpelweg de spelling van het woord. Hij kan het zonder moeite opschrijven.

Als het goed is, komen gedurende de jaren steeds meer woorden terecht in deze groep.

Een indirecte spellingstrategie wordt gebruikt als je kind nog wél na moet denken over de spelling van een woord. Hij luistert bijvoorbeeld naar de klanken van het woord en baseert daar de spelling op. Of hij past een regel toe die ook geldt bij een vergelijkbaar woord.

Een andere indirecte strategie is de woordbeeldstrategie. Daarbij bepaalt je kind de spelling van een woord aan de hand van het woordbeeld. Hoe ziet het woord eruit? En komt dat beeld overeen met de manier waarop je kind het woord in zijn geheugen heeft?

Zo is er ook nog de regelstrategie, waarbij je kind een aangeleerde spellingregel toepast om het woord goed te schrijven.

Welke strategieën al dan niet werken, hangt af van de woorden die gespeld moeten worden. Zo zal je kind voor de spelling van werkwoorden andere strategieën moeten gebruiken dan voor de niet-werkwoorden.

Om tot de juiste spelling van een woord te komen, kan je kind gebruik maken van directe en indirecte spellingstrategieën.

 

Spellingproblemen in groep 8

Natuurlijk vindt niet ieder kind spelling even makkelijk. Er kunnen diverse problemen optreden bij de spellinglessen in groep 8. Het meestvoorkomende probleem is toch wel de spelling van de werkwoorden.

Bij de werkwoordspelling kan je kind niet uitgaan van de directe spellingstrategie. Er moet namelijk altijd worden nagedacht over de manier waarop werkwoorden vervoegd moeten worden. Ook alleen uitgaan van het beste woordbeeld is niet voldoende.

En juist daar gaat het regelmatig mis. Veel kinderen gaan juist wel op hun gevoel af. Ze schrijven een woord op een bepaalde manier, omdat die manier ‘het mooiste staat’ of omdat ze het altijd zo doen. Die vlieger gaat bij werkwoordspelling echter niet op.

Dat is makkelijk te zien als we kijken naar de woorden gebeurd en gebeurt. Als je diverse kinderen zou vragen welke vorm ze moeten gebruiken, zullen de meeste antwoorden dat het gebeurd moet zijn. Tenminste, als ze afgaan op hun gevoel en woordbeeld.

Ze hebben simpelweg gebeurd vaker gezien dan gebeurt, waardoor de eerste variant ze het bekendst voorkomt. Dat wil echter niet zeggen dat in elke zin gebeurd de correcte spelling is.

Of je gebeurd of gebeurt moet schrijven, hangt helemaal van de zin af waarin het woord gebruikt wordt. En van de woordsoort die de vorm van gebeuren in die zin inneemt.

Bij de werkwoordspelling komen veel kennis en regels kijken. En ondanks dat kinderen die regels vanaf groep 6 stap voor stap aangeboden krijgen, zien ze soms toch door de bomen het bos niet meer.

Bij werkwoordspelling kan je kind niet uitgaan van automatisme of een woordbeeld. Er moeten altijd regels toegepast worden.

 

Thuis oefenen met werkwoordspelling

Vindt jouw kind werkwoordspelling ook moeilijk? Dan zijn er gelukkig genoeg mogelijkheden om thuis samen aan de slag te gaan met oefenmateriaal.

We geven je hieronder wat tips voor een goede thuistraining werkwoordspelling.

 

1. Vraag advies bij de leerkracht

Als je weet dat je kind moeite heeft met werkwoordspelling, is het zaak om eerst met de leerkracht om de tafel te gaan. Vraag hem niet alleen waar je kind moeite mee heeft, maar ook wat er al goed gaat bij de spelling van de werkwoorden.

Misschien kan de leerkracht direct oefenmateriaal mee naar huis geven voor de onderdelen die je kind nog moeilijk vindt.

 

2. Vraag na welke werkwijze op school wordt gebruikt

Wil je je kind helpen met de extra oefenopgaven? Vraag dan ook op school welke werkwijze je kind heeft aangeleerd op school. In de basis zijn alle methoden werkwoordspelling hetzelfde. Als je echter thuis nét een andere volgorde of werkwijze aanhoudt dan op school, loop je de kans dat je kind in de war raakt.

 

3. Werk samen de theorie door

Ga met je kind thuis nog eens samen door de leerstof die je van school mee naar huis hebt gekregen. Merk je dat je kind iets moeilijk vindt? Leg het dan op een andere manier uit of oefen met een aantal voorbeelden. Soms geeft zo’n tussenstap je kind net dat beetje extra houvast dat het nodig heeft.

 

4. Maak een paar oefeningen samen

Omdat je kind deze stof lastig vindt, kan wat extra begeleiding bij de eerste opdrachten geen kwaad. Doe een opdracht voor en vraag je kind er daarna eentje samen met je te maken.

Als dat goed gaat, kun je je kind vragen om hardop nadenkend de volgende opdracht te doen. Je hoort dan zijn denkstappen, waardoor je kunt ingrijpen wanneer nodig.

En zo daag je je kind stap voor stap meer uit om zelf de opdrachten te maken. Het zelfvertrouwen zal door de kleine succesjes stijgen, waardoor je kind het ook leuker gaat vinden om met werkwoordspelling bezig te zijn.

 

5. Zelf niet thuis in werkwoordspelling? Besteed het uit

Als je zelf moeite hebt met de regels van de werkwoordspelling, is het misschien niet zo verstandig ze aan je kind uit te leggen. Dat werkt alleen maar averechts.

Het is in dat geval beter om iemand deze taak van je over te laten nemen. Misschien zijn er mensen in de omgeving die de theorie wel snappen. Of ken je iemand die bijles geeft.

 

Oefenmateriaal werkwoordspelling

Wil je je kind vooruit helpen met werkwoordspelling? Bekijk dan eens ons Oefenboek Werkwoordspelling Groep 7 en 8.

Dit boek is ontwikkeld door onderwijsprofessionals en sluit volledig aan op de werkwoordspelling zoals die door Cito getoetst wordt.

Met dit boek heb je direct een grote hoeveelheid oefenmateriaal in huis waar je kind direct mee aan de slag kan. De bijbehorende uitleg kun je vinden in de artikelen op onze site.

Zo weet je zeker dat jullie samen moeiteloos aan de slag kunnen met dit moeilijke spellingonderdeel. Én dat je kind vooruitgang boekt bij regelmatige herhaling van de stof.

 

Spelling: herhaling is vooruitgang

Als jouw kind spelling in groep 8 moeilijk vindt, geldt altijd dat herhaling kan zorgen voor vooruitgang. Als je maar zorgt voor goede ondersteuning en extra uitleg waar nodig.

Veel succes met oefenen!

 

Bronnen:

– Huizenga, H., Robbe, R. (2013), Basiskennis Taalonderwijs (1e druk).

Noordhoff.

– Steeg, M. van der (2020), Leerlijnen voor het basisonderwijs.

NieuwLeren.