Boekverslag maken: zo help jij je kind
Je kind komt thuis met de opdracht om een boekverslag te maken. Dit gebeurt meestal in groep 6, groep 7 of groep 8. Eerst leest je kind op school of thuis een boek en daarna mag hij aan de slag met het verslag. In dit artikel geven we je een aantal tips, zodat jij je kind bij dit proces kunt helpen.
Het belang van lezen
Voordat we onze tips voor je op een rijtje zetten, vertellen we je wat meer over het belang van lezen.
Begrijpend lezen is 1 van de belangrijkste vakken op de basisschool. Begrip van teksten is onder andere nodig voor de middelbare school. Daar krijgt je kind steeds vaker grotere stukken tekst aangeboden.
Ook in het dagelijks leven is het handig als je kind teksten begrijpt. Denk hierbij aan een recept, een gebruiksaanwijzing of een krantenartikel.
Boeken lezen draagt bij aan het verbeteren van dat tekstbegrip. Op school is lezen dagelijks onderdeel van het lesprogramma. Daarnaast is het belangrijk en zinvol dat je kind ook thuis dagelijks even leest. Dat kan ook samen met jou.
Lezen vergroot bovendien je woordenschat. Hoe meer woorden je kent, hoe groter het tekstbegrip.
Doel van het boekverslag
Niet alle kinderen vinden lezen even leuk. Er zijn manieren om het leesplezier te vergroten. Zo kun je samen bij de bibliotheek een boek uit gaan zoeken. Ook kun je je kind vragen een creatieve opdracht te maken die aansluit bij het boek.
Dat gebeurt op basisscholen in verschillende vormen. De meeste scholen vragen om een boekpresentatie of boekpromotie. Er zijn ook scholen die werken met een boekendoos of boekverslag.
Het maken van zo’n boekverslag is een opdracht die je kind meestal pas krijgt in de bovenbouw van de basisschool. Leerkrachten geven deze opdracht ter verwerking van het boek. Zo zien ze of een kind het boek ook daadwerkelijk heeft gelezen. Daarnaast zetten kinderen een eerste stap in de richting van het maken van een samenvatting. Ze leren hoe ze het verhaal in hun eigen woorden kunnen vertellen.
Weten hoe je een samenvatting maakt? Bekijk dan de onderstaande video.
Het kiezen van een passend boek
Het maken van een boekverslag begint met het lezen van een boek. Een passend boek uitkiezen is een belangrijke eerste stap. Vaak kan je kind jou vertellen welk boek hij wil lezen. Of welke onderwerpen hij interessant vindt.
Of een boek passend is voor de leeftijd van je kind, is na te vragen bij de bibliotheek. Verder weet de leerkracht het leesniveau van je kind. Op de basisschool neemt de leerkracht 2 keer per jaar een leestest af. De uitslag van deze test wordt uitgedrukt in een AVI-niveau. Op veel leesboeken staat tegenwoordig het AVI-niveau vermeld.
Vraag maar eens op de basisschool naar het AVI-niveau van je kind.
Lekker lezen
Stel: je kind moet het boek thuis lezen. Leer je kind op een vast moment van de dag te lezen. Bijvoorbeeld een half uur voor het slapen gaan. Zorg voor een rustig plekje in huis.
Een stukje samen lezen of voorlezen is natuurlijk ook goed. Het belangrijkste is dat je kind plezier in het lezen heeft en houdt.
Let op! Het is de bedoeling dat je kind via het boekverslag aan de leerkracht laat zien dat hij het verhaal helemaal heeft gelezen. Je kind moet daarom het gekozen boek eerst helemaal uitlezen, voordat hij aan het boekverslag begint.
Boekverslag voorbeeld
De leerkracht geeft veelal een blad mee, waarop een aantal onderdelen voor het boekverslag moet worden ingevuld. Het is meestal een vast format, waarbij elke leerkracht zijn eigen lay-out gebruikt. De hoeveelheid onderdelen verschilt ook wel eens. Dit is een voorbeeld van zo’n invulblad:
Is er geen blad vanuit school? Maak dan samen met je kind een pagina, waarop je onderstaande onderdelen bespreekt. Zo is je boekverslag in ieder geval volledig.
Hoe maak je een boekverslag?
De meeste onderdelen van het boekverslag spreken voor zich. Je kunt de informatie vinden in het boek zelf. We lopen ze allemaal even door en geven wat voorbeelden per onderdeel.
De titel van het boek
Schrijf de volledige titel van het boek op. De meeste populaire kinderboeken zijn series die steeds een andere bijtitel hebben. Je kind vermeldt deze ook.
Bijvoorbeeld:
- ‘Het leven van een loser, wegwezen!’
- ‘De waanzinnige boomhut van 13 verdiepingen’
De schrijver van het boek
Schrijf de voor- en achternaam van de schrijver of schrijfster op.
Bijvoorbeeld:
- Jeff Kinney
- Tosca Menten
De illustrator
Schrijf de voor- en achternaam van de illustrator op. Dat is degene die de tekeningen in het boek heeft gemaakt. Deze kun je vaak vinden op de eerste bladzijde van het boek.
Het kan ook zijn dat er geen tekeningen in het boek staan. Je noteert dan de tekenaar van de omslag.
Bijvoorbeeld:
- Elly Hees
- Annet Schaap
De uitgeverij
De naam van de uitgeverij is meestal aan de voorkant van het boek te vinden.
Bijvoorbeeld:
- Zwijsen
- Van Goor
Oefenbladen Begrijpend lezen Groep 6 (Gratis)
Oefenbladen Begrijpend lezen Groep 7 (Gratis)
Oefenbladen Begrijpend lezen Groep 8 (Gratis)
De hoofdpersoon
De hoofdpersoon is de belangrijkste persoon in het verhaal. Het is degene om wie het verhaal draait. Soms is het de persoon die het verhaal vertelt. Dat is het geval bij een verhaal in dagboekvorm.
Bijvoorbeeld:
- Harry Potter in het boek ‘Harry Potter en de Geheime Kamer’
- Izzy in het boek ‘Izzy Love Villa Valentijn’
De bijpersonen
Bijpersonen zijn de andere personen die in het verhaal een belangrijke rol spelen. Zoals de beste vriend of de moeder van de hoofdpersoon.
Bijvoorbeeld:
- Hermelien Griffel in de boeken van Harry Potter
- Thea Stilton in de boeken van Geronimo Stilton
Het thema van het boek
Als je het thema van het boek geeft, vertel je eigenlijk in 1 woord waar het boek over gaat. Op bibliotheekboeken vind je het thema vaak op de rug van het boek. Daar staat een sticker met een symbool van het thema. Zoals een spin die aangeeft dat het een spannend boek is. Een hartje vertelt dat het boek over liefde gaat.
Bijvoorbeeld:
- liefde
- vriendschap
- avontuur
- geschiedenis
Aantal bladzijdes
Schrijf op hoeveel bladzijdes het boek heeft.
Aantal hoofdstukken
Schrijf op uit hoeveel hoofdstukken het boek bestaat. Soms is een boek niet verdeeld in hoofdstukken, maar in korte verhalen. Als dat het geval is, schrijft je kind dat op.
Samenvatting van het verhaal
De samenvatting is het grootste en belangrijkste onderdeel van het boekverslag. Het is ook het meeste werk.
De samenvatting bestaat doorgaans uit ongeveer 10 tot 15 regels. Belangrijk is dat je kind eigen woorden gebruikt en geen stukken tekst uit het boek overtypt of overschrijft.
Maak een keuze uit de volgende 2 manieren:
- Laat je kind hardop in eigen woorden vertellen waar het boek over gaat. Daarna kan hij het opschrijven of uittypen. Zorg er dan samen voor dat er een begin en een eind aan zit. Hierbij is het handig dat je zelf ook de inhoud van het boek een beetje kent.
- Je kind schrijft per hoofdstuk in 1 of 2 zinnen op waar dat hoofdstuk over gaat. Daarna plakt hij de zinnen aan elkaar en ontstaat er een samenvatting. Wellicht moet er hier en daar nog wat worden aangepast, zodat er een duidelijk verhaal ontstaat.
Tekening bij het verhaal
Soms vraagt de leerkracht een tekening bij het verhaal te maken. Je kind kiest dan een passage of gebeurtenis uit het verhaal en maakt daar een tekening bij. Het mooiste is om dit te doen met kleurpotlood.
Je mening over het boek
Laat jouw kind een stukje schrijven over wat hij van het boek vond. Gebruik woorden als grappig, spannend, leuk of verdrietig. Laat je kind ook verwoorden waarom. Duidelijke voorbeelden zijn daarbij belangrijk.
Boekverslag maken met je kind? Een aantal tips
We geven je nu nog een aantal tips die handig zijn als jouw kind een boekverslag moet maken.
- Neem de tijd om ook zelf het boek te lezen.
- Laat je kind het voortouw nemen in de opdracht.
- Probeer te sturen en te helpen; niet voor te zeggen.
- Schrijf eerst in het klad en daarna pas in het net.
- Laat de samenvatting vertellen in eigen woorden.
Boekverslag schrijven: wat je wel (en niet) moet doen
Wel doen
- Het boek helemaal lezen.
- Laat vooral veel uit je kind komen. Sturen en helpen mag wel.
- De samenvatting schrijven in eigen woorden.
- Netjes schrijven. Typen kan natuurlijk ook.
- Een tekening maken met kleurpotlood.
- Beschouw het als een leuke activiteit.
- Samen lezen of een stukje voorlezen.
Niet doen
- De achterkant van het boek overschrijven als samenvatting.
- Zinnen en moeilijke woorden overnemen uit het boek of van het internet.
- Schrijven met potlood.
- Een tekening maken met pen.
- Op het laatste moment beginnen.
Boekverslag: een flinke, maar leuke klus!
Een boekverslag is een flinke klus. Maar als je je kind hier en daar een beetje stuurt, kan het vooral een leuke verdieping worden van de leesbeleving.
Houd het daarom leuk, stuur bij waar nodig en neem vooral de tijd voor de opdrachten. Het belangrijkste is dat je kind lezen leuk blijft vinden. Houd dat dus altijd in je achterhoofd.
Veel succes!
Bekijk ook de artikelen over:
Natasja de Vrind, BEd
Natasja de Vrind is ruim 24 jaar leerkracht in de bovenbouw van het basisonderwijs. Naast het behalen van haar opleiding tot intern begeleider, hield ze zich bezig met een expertgroep voor rekenen en werkte ze op de PABO, waar ze stagiaires begeleidde. De laatste jaren staat ze parttime voor de groep en houdt ze zich daarnaast vooral bezig met haar andere passie: schrijven.
Gerelateerde artikelen
Stappenplan samenvatting maken op de basisschool (met de 3 ingrediënten)
Woordenschat van je kind vergroten, hoe doe je dat?
