Meewerkend voorwerp – zo zie je hoe het in zinnen werkt

In deze uitleg leer je wat een meewerkend voorwerp is. Je ontdekt hoe je het herkent, welke vragen je kunt stellen én hoe je het verschil ziet met andere zinsdelen.

De video hierboven laat stap voor stap zien hoe je het meewerkend voorwerp vindt.

Wat is een meewerkend voorwerp?

Een meewerkend voorwerp is meestal degene die iets ontvangt of voor wie iets wordt gedaan.

Voorbeeld: ‘Irene gaf Zeyneb een doos chocolade.’ → Wie ontvangt iets? ‘Zeyneb’ is het meewerkend voorwerp.

Je kunt ook zeggen: ‘Irene gaf aan Zeyneb een doos chocolade.’ → ‘aan Zeyneb’ is dan het meewerkend voorwerp.

Hoe vind je het meewerkend voorwerp?

Stel deze vraag: **Aan of voor wie + werkwoordelijk gezegde + onderwerp + lijdend voorwerp?**

Voorbeeld: ‘Dio geeft zijn vriendin een cadeautje.’

• Werkwoordelijk gezegde = geeft

• Onderwerp = Dio

• Lijdend voorwerp = een cadeautje

• Aan wie geeft Dio een cadeautje? → ‘zijn vriendin’ is het meewerkend voorwerp.

Opbouw van de vraag wordt steeds langer

Elke keer dat je een zinsdeel vindt, voeg je dat toe aan de volgende vraag:

• Onderwerp = Wie of wat + werkwoordelijk gezegde?

• Lijdend voorwerp = Wie of wat + werkwoordelijk gezegde + onderwerp?

• Meewerkend voorwerp = Aan/voor wie + werkwoordelijk gezegde + onderwerp + lijdend voorwerp?

Let op: ‘aan’ of ‘voor’ hoort erbij

Heel vaak begint een meewerkend voorwerp met ‘aan’ of ‘voor’. Die woorden horen bij het zinsdeel.

Bijvoorbeeld: ‘Billy gaf aan zijn hond een dikke knuffel.’ → ‘aan zijn hond’ is het meewerkend voorwerp.

Niet in elke zin

Een meewerkend voorwerp zit **niet in elke zin**. Soms staat er wel ‘aan’, maar is het dan een bijwoordelijke bepaling.

Bijvoorbeeld: ‘De jas hangt aan de kapstok.’ → Hier wordt niets gegeven, ‘aan de kapstok’ geeft **waar** aan, dus dit is een bijwoordelijke bepaling.

Maximaal één meewerkend voorwerp

In elke zin kan maar **één** meewerkend voorwerp zitten.

Zelf oefenen met het meewerkend voorwerp

Wil je kind hiermee oefenen? Bekijk dan het oefenpakket met videobijles en/of het oefenboek.

Oefenpakket Ontleden