In groep 3 leert je kind lezen, meestal met behulp van de methode Veilig leren lezen. In dit artikel lees je hoe je thuis samen met je kind het leren lezen kunt oefenen. Maar voordat we daar op ingaan, leggen we je uit hoe je kind op de basisschool leert lezen.

Leren lezen: een belangrijke stap in de ontwikkeling

Dit schooljaar legt je kind de basis voor een vlotte leestechniek. En dat is belangrijk, want als je goed en vlot kunt lezen, gaan heel veel andere dingen ook makkelijker. Denk maar eens aan de verhaaltjessommen bij het rekenen, het begrijpen van teksten met vragen en het lezen van opdrachten in diverse werkboeken.

Bekijk ook:

• Letters leren met dit leuke spel!
• Leren lezen in groep 3 met 16 tips voor ouders
• Wil je kind sneller leren lezen? Dan moet je dit oefenen

Als je kind eenmaal kan lezen, gaat er vaak een wereld voor hem open. Zo zijn er kinderen die ineens de tekst op een pak hagelslag lezen tijdens het ontbijt. Of zelf een kaartje schrijven met kleine zinnetjes voor opa en oma. Want als je kunt lezen, kun je vaak ook de woorden schrijven. Misschien nog niet direct goed, maar daar wordt tijdens de spellinglessen volop aandacht aan besteed.

De meeste scholen gebruiken dus de methode Veilig leren lezen om het lezen in groep 3 aan te leren. De kans is groot dat ook jouw kind via deze methode leert lezen. Voordat we uitleggen hoe Veilig leren lezen werkt, leggen we uit hoe je kind in groep 2 al de basis heeft gelegd voor de leeslessen in groep 3.

Leren lezen in groep 2

Veel kinderen kijken er in groep 2 al naar uit om naar groep 3 te gaan, want dan leren ze lezen! Vaak zijn ze daar dan ook volop aan toe. Toch begint het leesproces al eerder, namelijk in de kleutergroep. In groep 2 besteedt de leerkracht veel aandacht aan de voorwaarden om te kunnen leren lezen. Het gaat daarbij om de volgende voorwaarden:

1. Beginnende geletterdheid

In de kleutergroepen biedt de leerkracht letters en de bijbehoren klanken al aan. Dat gebeurt spelenderwijs. Doel is vooral dat kleuters leren dat de wereld bestaat uit letters en dat bij die letters een klank hoort. Al die letters en klanken vormen op hun beurt weer woorden die je kunt lezen. Kortom: kinderen in groep 2 gaan begrijpen dat ze letters nodig hebben om te leren lezen. Met kennis over die letters wordt hun wereld direct veel groter. Bekijk voor het thuis oefenen van de letters het spel Letters Leren met Lucy.

1. Waardering 5 uit 5

   Steffanie – 30 december 2024

   Mijn dochter vindt het geweldig om met Lucy te spelen en herkent nu alle letters! Het sluit perfect aan bij wat ze op school leert. 👍

[NIEUW] Letters Leren met Lucy

Waardering 5.00 op 5 gebaseerd op 1 klantbeoordeling

(1 klantbeoordeling)

29,95

Op voorraad

Vaak samen gekocht:

Toevoegen voor 22,50

Toevoegen voor 22,50

Op voorraad

Rekenen met je kleuter groep 2

Rekensommen in groep 2 oefenen met dit leuke en leerzame spel. Met doe-, doordenk- en rekenvragen. Door je kleuter deze vragen te stellen, kom je tot fijne, leerzame gesprekjes. 

Selecteer het aantal

– [NIEUW] Letters Leren met Lucy aantal +

In mijn winkelwagen

2. Boekoriëntatie

Tijdens dit proces leert je kind ook dat letters in boeken voorkomen. De leerkracht bespreekt in de klas hoe je een boek gebruikt, wat de voorkant van een boek vertelt over de inhoud en wat kinderen op de achterkant kunnen vinden. Je kind leert dat de leerkracht zinnetjes van links naar rechts voorleest. En dat de tekst past bij het plaatje van bijvoorbeeld een prentenboek.

3. Begrijpend luisteren

Terwijl de leerkracht een boek voorleest, stelt hij tussentijds ook vragen over het verhaal. Je kind gaat hierdoor het verhaal beter begrijpen. Het kan bijvoorbeeld voorspellen hoe het verhaal verder gaat, of iets vertellen over de personen in het boek en de plaats waar het verhaal zich afspeelt.

4. Fonemisch bewustzijn

Je hebt je kind vast wel eens horen vertellen dat het op school leert om woorden te hakken en te plakken. Of dat het heeft moeten rijmen of een woord in lettergrepen heeft moeten verdelen. Dit noemen we de ontwikkeling van het fonemisch bewustzijn. Met andere woorden: je kind leert klanken en klankstukken herkennen. Het auditieve geheugen (dus het geheugen van het gehoor) wordt hiermee getraind. Laat dat nu precies een belangrijke voorwaarde voor het lezen zijn.

Methode Veilig Leren Lezen en Schatkist

Scholen die in groep 3 gebruikmaken van Veilig leren lezen, gebruiken in groep 2 vaak de methode Schatkist. Binnen deze methode oefenen kinderen met alle leesvoorwaarden die we hierboven beschreven. Omdat Veilig leren lezen naadloos aansluit op Schatkist, kan de leerkracht bij de overstap naar groep 3 al precies zien hoe je kind zich in het voorbereidende leesproces heeft ontwikkeld.

Bekijk ook: Letters oefenen groep 2

Veilig Leren Lezen groep 3

Nog voor de start van groep 3 draagt de leerkracht van groep 2 belangrijke informatie over jouw kind over aan de leerkracht van groep 3. Hoe heeft je kind zich tot zover ontwikkeld? Welke letters kent het al? Toont je kind interesse in het leren lezen? Hoe gaat het met het hakken en plakken van woorden? Al deze informatie is belangrijk om in te kunnen schatten welk aanbod past bij jouw kind.

Sommige kinderen tonen nog maar weinig interesse in het leren lezen. Zij herkennen nog maar weinig letters en klanken. Er zijn ook kinderen die al veel verder zijn en in groep 2 al korte zinnetjes kunnen lezen. Zij zijn vaak behoorlijk geïnteresseerd in het leren lezen en duiken er helemaal in. Het kan dus zijn dat jouw kind een andere startsituatie in groep 3 heeft dan een klasgenootje. De methode Veilig leren lezen houdt hier rekening mee en biedt verschillende niveaus aan. Zo krijgt jouw kind leeslessen die aansluiten bij zijn of haar niveau.

Veilig Leren Lezen Zoem-versie

In de nieuwste versie van Veilig leren lezen, de Zoem-versie, staat het verkennen van alle eigenschappen van letters centraal. Dat betekent dat je kind op verschillende manieren de letter leert herkennen. Je kind luistert naar de klank die bij het teken hoort en voelt wat er gebeurt tijdens het uitspreken van de klank met de mond, de lippen, de neus, de tong en de keel. Ook bekijkt je kind de vorm van de letter en schrijft het de letter na. Met de klankenzoeker onderscheidt het de verschillende klanken in nieuwe woorden.

Je kind ervaart de letter dus met verschillende zintuigen. En dat is belangrijk. Uit onderzoek is gebleken dat het kinderen helpt beter te leren lezen als ze een koppeling van articulatie, lezen en schrijven maken. Ze kunnen daardoor makkelijker letters en klanken aan elkaar te koppelen in de hersenen.

In de Zoem-versie krijgt je kind maar 1 letter per keer aangeboden door de hoofdfiguren Mik en Zoem. Die letter oefent je kind in wisselende combinaties met de letters die het al eerder heeft geleerd. Er is veel aandacht voor herhaling van de nieuwe letter in woorden en zinnen. Dit alles gebeurt binnen de ankers, waarin de stof is onderverdeeld. De meeste ankers duren 4 weken en behandelen steeds 1 thema. Daarbinnen biedt de leerkracht op een rustig tempo nieuwe letters aan.

Je kind moet de woorden die het kan lezen, ook direct spellen. Zo ontstaat er een mooie samenhang tussen lezen én schrijven. Verder is er in de les ruimte voor bewegend leren en interactief lezen. Interactief lezen houdt in dat kinderen van verschillende niveaus samen starten met een verhaal. Ze krijgen een opdracht mee die voor iedereen hetzelfde is. Halverwege lezen de verschillende niveaugroepen verschillende delen van het verhaal (uiteraard op het eigen niveau). De informatie uit deze verschillende delen is nodig voor de opdracht. Pas als de kinderen samenwerken, kunnen ze uiteindelijk de beginvraag beantwoorden.

Veilig Leren Lezen Kim-versie

De oudere versie van Veilig leren lezen, de Kim-versie, is ook nog steeds in gebruik. Misschien werkt de school van jouw kind daar wel mee. Voor de Kim-versie geldt, net als voor de Zoem-versie, dat nieuwe letters een voor een aan bod komen en dat de geleerde letters steeds blijven terugkomen. Ook in deze versie zijn lezen en spelling aan elkaar gekoppeld.

In de Kim-versie is de leerstof onderverdeeld in kernen. Iedere kern neemt 2 weken in beslag, waardoor er iets minder ruimte is voor herhaling dan in de Zoem-versie.

Veilig Leren Lezen: verschillende niveaus

Zoals we eerder al schreven, houdt de methode Veilig leren lezen rekening met niveauverschillen. Stel dat je kind al veel letters kent in groep 2, dan heeft het in groep 3 meer uitdaging nodig tijdens de leeslessen. Je kind kan dan in de Zoem-versie werken met de snuffelmaterialen. Dat zijn teksten en opgaven die wat lastiger zijn.

Het kan ook zijn dat je kind juist wat moeite heeft met het leren lezen. Ook dan biedt de Zoem-versie het juiste aanbod; vaak door extra instructiemomenten met de leerkracht.

Overigens komen alle kinderen bij de Zoem-versie van Veilig leren lezen in aanraking met snuffelopgaven. Ook in de basisboekjes zijn snuffelopgaven te vinden. Zo blijft verdieping niet beperkt tot de kinderen die al verder zijn. Ieder kind mag zelfstandig en op eigen tempo snuffelen aan nieuwe woorden en letters.

In de Kim-versie werkt het anders. Kinderen die op een gemiddeld leesniveau zitten, volgen de maanlijn. Als kinderen al kunnen lezen wanneer ze starten in groep 3, volgen ze de zonlijn. Kinderen die nog moeite hebben met lezen, volgen de maanlijn, maar krijgen daarbij extra instructie.

Ook de leesboekjes die de leerkracht naast de Kim-versie aanbiedt, zijn onderverdeeld in 3 niveaus: zon, maan en ster. De sterboekjes zijn voor de kinderen die wat meer moeite hebben met lezen.

Thuis oefenen met Veilig Leren Lezen

Dat het leren lezen niet altijd vanzelf gaat, is begrijpelijk. Het is best een ingewikkeld proces om alle letters te herkennen en te weten welke klank erbij hoort.

Vaak vragen ouders aan de leerkracht hoe ze hun kind thuis een handje kunnen helpen. De meeste leerkrachten vinden het fijn als ouders thuis wat ondersteuning bieden bij het leren lezen. Leren lezen is namelijk vooral een kwestie van veel oefenen. Hoe je dat het beste kunt doen, lees je hieronder. De informatie die je leest, is gebaseerd op de methode Veilig leren lezen. Gebruikt de school van je kind een andere methode? Dan komt waarschijnlijk niet alle informatie uit dit artikel overeen met jullie praktijkervaringen.

Leerlingsoftware, werkboeken en leesboekjes

Bij Veilig leren lezen hoort leerlingsoftware. Dat geldt zowel voor de Zoem- als voor de Kim-versie. Met de software kan je kind niet alleen op school zelfstandig oefenen, maar ook thuis. Technisch lezen, woordenschat, spelling en Veilig & vloeiend (deze laatste categorie alleen bij Zoem) komen allemaal terug in deze software. In de Zoem-versie kunnen de leerlingen hardop lezen oefenen met behulp van spraakherkenning.

In de werkboeken van de Zoem-versie staan bovendien ouderpagina’s. Daarop staan bijvoorbeeld spelletjes die je kind stimuleren om thuis te vertellen wat het in een bepaald anker geleerd heeft.

Verder kun je bij uitgeverij Zwijsen leesboekjes bestellen die aansluiten op het niveau van je kind. Op de boekjes staan de AVI-niveaus benoemd. Dat zijn de verschillende leesniveaus die je kind op de basisschool doorloopt. AVI-start is het niveau van beginnende lezers in groep 3. AVI-M3 is het niveau dat de meeste kinderen halverwege (midden) groep 3 hebben. AVI-E3 staat voor eind groep 3.

Naast de AVI-niveaus staat op veel Veilig leren lezen boekjes of het om de zon-, maan- of sterlijn gaat.

Veilig Leren Lezen Spelletjes

Veilig Leren Lezen heeft ook veel leuke spelletjes om thuis met je kind te spelen. Zo zijn er kwartetspelletjes, letterbingo en leuke lees- en schrijfspelletjes. Deze spelletjes kun je, net als de leesboekjes, vinden in de webshop van Uitgeverij Zwijsen. De uitgeverij heeft speciaal voor thuis deze spelletjes ontwikkeld. Vooral als je kind niet zo’n gemotiveerde lezer is, kan een spelletje nog wel eens helpen om toch spelenderwijs bezig te zijn met de leesontwikkeling.

Hoe kun je verder je kind thuis helpen bij het leren lezen?

Als je je kind thuis graag nog wat meer wilt helpen bij het leren lezen, dan is het belangrijk dat je dit op een zo positief mogelijke manier doet. Kinderen die moeite hebben met lezen, vinden het vaak ook niet zo fijn om thuis nog eens extra te moeten lezen. Het is daarom heel belangrijk dat je kind gemotiveerd blijft. Hier vind je een paar tips om je kind thuis wat extra te helpen:

Zorg voor een gevulde boekenkast of boekenplank

Als je thuis een aantrekkelijk ogende, goed gevulde boekenkast of boekenplank hebt, zal je kind sneller geneigd zijn om een boek te lezen. Zorg ervoor dat er afwisselende boeken in staan, bijvoorbeeld informatieboeken, stripboeken, prentenboeken, spannende boeken en grappige boeken. Zo kan je kind ontdekken wat het leuk vindt. Je hoeft deze boeken uiteraard niet allemaal te kopen. Je kunt ze lenen bij de bibliotheek. Of spreek eens een ruilperiode af met andere ouders.

Voorlezen of samenlezen

Door regelmatig voor te lezen, het liefst iedere dag, stimuleer je je kind om betrokken te zijn bij het lezen van een boek. Stel tussentijds vragen over het verhaal, bijvoorbeeld: “Wat denk jij wat er nu gaat gebeuren?” Zo ontwikkelt je kind het begrijpend luisteren, wat een belangrijke voorwaarde is voor het begrijpend lezen. Eenvoudige boekjes kun je ook samen lezen, bijvoorbeeld door om de beurt een zinnetje of een bladzijde voor te lezen.

Laat je kind zelf kiezen wat het wil lezen

Als je je kind gemotiveerd wilt houden om thuis te lezen, is het heel belangrijk dat je hem zelf de keuze geeft in wat het graag wil lezen. Overleg ook met je kind wanneer het wil lezen. Hiermee vergroot je het gevoel van autonomie.

Zorg voor succeservaringen

Elke succeservaring zorgt voor meer plezier tijdens het lezen. Het zelfvertrouwen groeit en je kind ervaart dat het competent is. Het is hierbij belangrijk dat je samen met je kind een passend boek kiest. Niet te moeilijk en niet te makkelijk. Vraag daarvoor gerust de leerkracht om advies. Die kan aangeven welk niveau het beste past bij jouw kind.

Plezier gaat voor snelheid

Met bovenstaande tips en informatie kun je thuis lekker aan de slag. Maar onthoud: leren lezen moet vooral leuk blijven. Plezier gaat vóór snelheid. Ook al leest je kind nog niet zo goed als zijn klasgenootjes, maak je daar niet druk om. Jouw kind leert op zijn eigen tempo. Zorg er dus vooral voor dat je kind gemotiveerd blijft. Dan voelt lezen, ook in de toekomst, helemaal niet als een opgave voor je kind.

Marja Wouda, BEd Master SEN

Marja (MSEN) is Remedial Teacher, Intern Begeleider, Kindercoach en behaalde een Bachelor of Education (PABO) en een Master SEN.

Over Marja